Podatek akcyzowy od zielonej energii i biogazu w branży wodociągowo-kanalizacyjnej w 2022/2023 r. – praktyka, najnowsze zmiany i orzecznictwo

1. Informacje wprowadzające:

• źródła prawa,
• najważniejsze pojęcia i instytucje (podatnik akcyzy, PPG, FNG),
• zasady rejestracji do CRPA,
• obowiązki związane ze statusem podmiotu zarejestrowanego w CRPA.

2. Kluczowe zmiany akcyzowe:

• sposób prowadzenia ewidencji akcyzowych w 2022 i w 2023 r. – planowane przedłużenie możliwości prowadzenia ewidencji w formie papierowej do końca 2023 r.,
• nowe deklaracje podatkowe.

3. Nowe regulacje dotyczące produkcji energii odnawialnej wprowadzane od 2023 r.:

• czy nadal konieczna będzie rejestracja w CRPA?
• zakres wyłączenia producentów energii odnawialnej z obowiązku składania deklaracji podatkowych,
• produkcja energii odnawialnej a zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji energii elektrycznej.

4. Rejestracja w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych (CRPA):

• zakres podmiotów obowiązanych do rejestracji jako podatnik akcyzy,
• aktualizacja zgłoszenia rejestracyjnego,
• termin na dokonanie rejestracji w CRPA,
• regulacje przejściowe.

5. Pozostałe zmiany w zakresie podatku akcyzowego wprowadzane w ostatnim czasie:

• ustanowienie wymogu składania deklaracji podatkowych w formie elektronicznej,
• wprowadzenie obowiązku składania deklaracji dla działalności zwolnionej od akcyzy ze względu na przeznaczenie oraz działalności dotyczącej wyrobów objętych zerową stawką akcyzy wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym,
• wprowadzenie e-DD dla niektórych dostawców wyrobów węglowych w ramach zwolnień od akcyzy,
• zmiany planowane na 2023 r. w przedmiocie deklaracji akcyzowych.

6. Unormowania dotyczące wyrobów energetycznych objętych zerową stawką akcyzy:

• ograniczenie możliwości przemieszczania wyrobów energetycznych objętych zerową stawką akcyzy wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym,
• aktualizacja zgłoszenia rejestracyjnego do CRPA w przypadku firm wodociągowych – omówienie poszczególnych przypadków,
• wymogi stosowania zerowej stawki akcyzy dla wyrobów energetycznych niewymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym,
• zmiany dotyczące elektronicznego dokumentu dostawy (e-DD).

7. Opodatkowanie akcyzą biogazu i gazu ziemnego:

• nowa stawka akcyzy dla biogazu i gazu ziemnego zużywanego na cele opałowe,
• stawka akcyzy dla biogazu zużywanego w tzw. pochodni,
• czy zużycie biogazu w procesie osuszania osadów jest traktowane jako zużycie na cele opałowe?
• czy producenci biogazu mają obowiązek uzyskania statusu pośredniczącego podmiotu gazowego?
• przegląd najnowszego orzecznictwa.

8. Reguły zakupu oleju opałowego objętego obniżoną stawką akcyzy:

• korzystanie z instytucji zużywającego podmiotu olejowego oraz pośredniczącego podmiotu olejowego,
• wymogi nałożone na podmioty zajmujące się zużyciem lub obrotem paliwami opałowymi (m.in. zgłoszenie rejestracyjne uproszczone, rejestr podmiotów zgłoszonych, system składania oświadczeń o przeznaczeniu paliw opałowych).

9. Zwolnienia od akcyzy dla biogazu:

• warunki zastosowania zwolnienia od akcyzy dla biogazu zużywanego do produkcji energii elektrycznej,
• czy możliwe jest zastosowanie zwolnienia od akcyzy dla biogazu zużywanego do produkcji energii elektrycznej i ciepła?
• zwolnienie od akcyzy dla biogazu zużywanego przez zakłady energochłonne,
• czy konieczne jest prowadzenie ewidencji zużycia biogazu na cele objęte zwolnieniem od akcyzy?
• najnowsze orzecznictwo dotyczące zwolnień od akcyzy dla biogazu.

10. Obowiązki związane z posiadaniem statusu finalnego nabywcy gazowego:

• zasady i sposób rozliczenia akcyzy,
• czy finalny nabywca gazowy jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji produkowanego i zużywanego biogazu?

11. Prowadzenie działalności jako pośredniczący podmiot gazowy:

• zasady rejestracji jako pośredniczący podmiot gazowy,
• obowiązki ewidencyjne,
• sposób rozliczenia akcyzy przez pośredniczący podmiot gazowy.

12. Zakres czynności opodatkowanych akcyzą w przypadku energii elektrycznej:

• sprzedaż na rzecz nabywców końcowych,
• zużycie na potrzeby własne,
• czy produkcja energii elektrycznej podlega opodatkowaniu?

13. Zdarzenia niepodlegające opodatkowaniu akcyzą:

• sprzedaż energii elektrycznej do podmiotów posiadających koncesję,
• straty energii elektrycznej.

14. Obowiązek podatkowy w przypadku energii elektrycznej:

• moment powstania obowiązku podatkowego od sprzedawanej energii elektrycznej,
• moment powstania obowiązku podatkowego od energii elektrycznej zużywanej na własne potrzeby,
• znaczenie tzw. faktury prognozowej.

15. Stawki akcyzy dla energii elektrycznej w 2022 r. i w 2023 r.:

• aktualna wysokość opodatkowania z uwzględnieniem regulacji przejściowych,
• reguły postępowania w okresie przejściowym,
• sprzedaż energii elektrycznej dla gospodarstw domowych objęta czasowym zwolnieniem od akcyzy – sposób ustalania prawa do zwolnienia.

16. Zwolnienie od akcyzy dla małych generatorów (omówienie aktualnych przepisów oraz stanu prawnego obowiązującego w latach poprzednich):

• warunki korzystania ze zwolnienia,
• jak liczyć moc generatorów objętych zwolnieniem – czy należy sumować moc generatorów na biogaz, fotowoltaiki i generatorów na olej napędowy?
• czy możliwe jest objęcie zwolnieniem od akcyzy zużycia energii elektrycznej produkowanej w generatorach napędzanych biogazem?

17. Ewidencja energii elektrycznej w 2022 r.:

• sposób prowadzenia ewidencji w formie papierowej i elektronicznej,
• wskazówki dotyczące wypełniania poszczególnych rubryk ewidencji,
• szacowanie ilości energii (problem braku urządzeń pomiarowych),
• sposób ujęcia czynności niepodlegających opodatkowaniu w ewidencji energii elektrycznej,
• ewidencjonowanie zakupu energii elektrycznej z akcyzą zapłaconą,
• czy energia produkowana w małych generatorach powinna być ewidencjonowana?

18. Ewidencja energii elektrycznej w 2023 r.:

• czy dojdzie do elektronizacji ewidencji akcyzowych?
• jakie wymogi powinien spełniać program niezbędny do prowadzenia ewidencji akcyzowej,
• omówienie praktycznych aspektów prowadzenia ewidencji.

19. Zwolnienia od akcyzy dla energii elektrycznej:

• energia odnawialna – rozliczanie świadectw pochodzenia energii odnawialnej,
• energia zużywana w procesie produkcji i podtrzymania produkcji energii elektrycznej,
• energia zużywana w procesie produkcji energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu,
• warunki skorzystania z poszczególnych zwolnień od akcyzy,
• przegląd orzecznictwa dotyczącego zwolnień od akcyzy.

20. Zwolnienia dla wyrobów energetycznych:

• wyroby zużywane do produkcji energii elektrycznej,
• zwolnienie dla olejów smarowych,
• przesłanki uzyskania zwolnienia (rejestracja, cele objęte zwolnieniem),
• zmiany związane z wprowadzenie elektronicznego dokumentu dostawy (e-DD), wdrożenie EMCS PL2.

21. Nowa deklaracja podatkowa dla energii elektrycznej i wyrobów gazowych:

• zasady wypełniania i składania deklaracji podatkowej,
• moment zapłaty akcyzy,
• rozliczenie akcyzy od energii elektrycznej zwolnionej od akcyzy w deklaracji podatkowej.

22. Przegląd najnowszego orzecznictwa ze szczególnym uwzględnieniem następujących zagadnień:

• nabycie energii elektrycznej przez podmioty posiadające tylko koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej,
• refakturowanie energii elektrycznej,
• ewidencja energii elektrycznej,
• stawka akcyzy na biogaz,
• faktury korygujące a podatek akcyzowy.

23. Nowe zasady stosowania zwolnień od akcyzy dla wyrobów węglowych:

• zakres zwolnień od akcyzy,
• znaczenie oświadczeń o przeznaczeniu wyrobów węglowych,
• reguły dokumentowania zwolnienia od akcyzy w obrocie międzynarodowym,
• zasady tworzenia listy uprawnionych do deputatów węglowych,
• elementy faktury sporządzanej dla dostaw wyrobów węglowych,
• zasady zwrotów zwolnionych od akcyzy wyrobów węglowych,
• e- DD dla dostaw wyrobów węglowych – zasady stosowania.

24. Analiza wybranych regulacji ustawy o OZE szczególnie istotnych dla branży wodociągowej:

• definicja biomasy i biogazu,
• pojęcie mikroinstalacji oraz małej instalacji z uwzględnieniem ostatnich zmian,
• możliwość produkcji energii elektrycznej w małych instalacjach oraz mikroinstalacjach bez koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej,
• które podmioty utraciły koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej w związku z wejściem w życiem ostatnich zmian w ustawie o OZE?
• rejestr wytwórców energii w małych instalacjach.

25. Panel dyskusyjny – pytania, odpowiedzi, dyskusja, konsultacje.