Umowy wydawnicze w praktyce, z uwzględnieniem dyrektywy o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym i prawnych aspektów korzystania ze sztucznej inteligencj

I. Wybór właściwego typu umowy przez wydawcę 
   1. Kategorie umów w działalności wydawniczej i zasady ich prawnej kwalifikacji 
       a) W jakich przypadkach odpowiednia jest umowa o dzieło, a w jakich sytuacjach umowa o świadczenie usług/umowa zlecenia?
       b) Umowy, na podstawie których wydawca nabywa wyłączne autorskie prawa majątkowe, a umowy uprawniające wydawcę do jedynie czasowej eksploatacji utworu 
       c) Umowy licencyjne negocjowane a licencje typu „akceptujesz warunki korzystania lub nie korzystasz z utworu" (licencje Creative Commons, open source, stockowe) 
       d) Umowy w zakresie tzw. licencji ustawowych - kiedy wydawca powinien je zawierać i jaki może być przedmiot ich uregulowań?
       e) Klauzule umowne w zakresie autorskich praw osobistych, w tym dotyczące oznaczeń autorskich utworu, ingerencji w treść i formę utworu oraz specyficznego celu eksploatacji utworów 
       f) Kiedy warto zawierać umowy o współpracy/umowy ramowe?
       g) Umowy dotyczące egzemplarzy utworów, w tym umowy z muzeami i innymi właścicielami eksponatów chronionych prawem autorskim 
   2. Ryzyko prawne związane z niewłaściwą kwalifikacją prawną umów zawieranych przez wydawcę

II. Formułowanie, zawieranie i wykonywanie umów wydawniczych 
    1. Przedmiot umowy 
       a) Przedmiot zamówienia w umowach o dzieło 
           • Jakie dobra intelektualne potencjalnie mogą składać się na zamówione dzieło i jakie prawa wyłączne są z nimi związane?
           • Elementy dzieła niespełniające przesłanek utworu. Czy wydawca jest pozbawiony instrumentów ochrony prawnej tego typu elementów?
           • Problem prawnej kwalifikacji wytworów generatywnej sztucznej inteligencji i wynikające z niej ryzyko prawne związane z korzystaniem z instrumentów AI w procesie tworzenia dzieł wydawniczych 
           • Opracowania cudzych utworów, w tym przekłady i przeróbki 
           • Specyfikacja przedmiotu zamówienia w umowie wydawniczej - jej prawne znaczenie i rekomendacje w zakresie sposobu jej formułowania 
           • Jak prawidłowo określać w umowie utwór stanowiący przedmiot dyspozycji prawnoautorskich?
      b) Usługi w działalności wydawniczej, w tym m.in. redakcja, korekta tekstu, usługi fotograficzne, usługi graficzne i poligraficzne 
   2. Strony umów prawnoautorskich 
      a) Kontrahent wydawcy - twórca, dysponent autorskich praw majątkowych do utworu, organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi 
      b) Jakie są skutki prawne śmierci uprawnionego do utworu dla zawartej z wydawcą umowy prawnoautorskiej?
      c) Jakie znaczenie ma przeniesienie przez kontrahenta autorskich praw majątkowych do utworu dla zawartej z wydawcą umowy prawnoautorskiej, w tym licencyjnej i sublicencyjnej?
      d) Zawieranie umów ze spadkobiercami twórcy 
      e) Umowy wydawcy z organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi 
      f) Oświadczenia dotyczące posiadania praw do utworów w umowach wydawniczych 
      g) Ryzyko prawne związane zawarciem przez wydawcę umowy z nieuprawnionym do utworu, w tym w przypadku licencji typu Creative Commons i licencji stockowych 
      h) Problematyka zabezpieczenia w umowach interesów wydawców na wypadek wad prawnych dzieł wydawniczych, w tym obejmujących wytwory generatywnej sztucznej inteligencji 
   3. Zawarcie i forma umów prawnoautorskich 
       a) Forma pisemna umów przenoszących autorskie prawa majątkowe i skutki prawne jej niedochowania. Problem formy zamówień składanych na podstawie umów ramowych 
       b) Dopuszczalne formy umów licencyjnych, w tym licencji wyłącznych i niewyłącznych 
       c) Czy mailowa zgoda uprawnionego do utworu stanowi dla wydawcy podstawę prawną do korzystania z utworu? Ryzyka po stronie wydawcy związane z tego typu zezwoleniami 
       d) Specyfika zawierania adhezyjnych umów licencyjnych, w tym licencji Creative Commons i licencji stockowych 
   4. Klauzule prawnoautorskie w umowach 
       a) Klauzule przenoszące autorskie prawa majątkowe i klauzule licencyjne 
       b) Pola eksploatacji utworów 
           • Czym są pola eksploatacji i jakie jest ich znaczenie w praktyce kontraktowej?
           • Kategorie pól eksploatacji adekwatne w odniesieniu do publikacji wydawanych drukiem i w formie cyfrowej 
           • Obowiązek specyfikacji pól eksploatacji w umowach i skutki niedopełnienia go 
           • Czy jest możliwe zapewnienie sobie przez wydawcę nabycia autorskich praw majątkowych na polach eksploatacji nieznanych w chwili zawarcia umowy?
           • Pola eksploatacji a cele i zakres korzystania z utworów 
      c) Jak prawidłowo regulować w umowie kwestie dotyczące opracowań utworów?
      d) Czasowe i terytorialne aspekty licencji 
           • Licencje terminowe i bezterminowe oraz zasady ich wypowiadania 
           • Kwestia dopuszczalności umownego wyłączenia prawa wypowiedzenia licencji 
           • Terytorium eksploatacji utworów z uwzględnieniem problematyki korzystania z utworów w sieci internetowej 
       e) Sublicencja a cesja licencji - praktyczne rozróżnienie 
       f) Klauzule umowne dotyczące autorskich praw osobistych 
    5. Wynagrodzenie autorskie 
       a) Co obejmuje wynagrodzenie autorskie? - tytuły prawne należności kontrahenta wydawcy 
       b) Kwestia dopuszczalności nieodpłatnych dyspozycji prawnoautorskich 
       c) Typy wynagrodzenia autorskiego 
       d) Zasady ustalania wysokości wynagrodzenia autorskiego z uwzględnieniem zasad określonych w dyrektywie PEiR UE nr 2019/790 w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym
           • Zasada odpowiedniego i proporcjonalnego wynagrodzenia 
           • Obowiązek przejrzystości, w tym objęte nim obowiązki informacyjne wydawców względem twórców dotyczące eksploatacji utworów 
           • Prawo twórcy do żądania od wydawcy dodatkowego wynagrodzenia autorskiego 
       e) Konsekwencje prawne niezapłacenia przez wydawcę należnego wynagrodzenia autorskiego 
   6. Instrumenty prawne przysługujące twórcy na gruncie dyrektywy nr 2019/790 w przypadku niekorzystania przez wydawcę z utworu stanowiącego przedmiot umowy wydawniczej
    7. Implementacja dyrektywy nr 2019/790 do polskiego prawa autorskiego w obszarze zagadnień objętych przedmiotem szkolenia

III. Pytania i odpowiedzi