Jaka stawka VAT na szkolenia, kursy i usługi szkoleniowe?

Standardowe stawki VAT

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami podatkowymi w Polsce na postawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 Nr 54 poz. 535) obowiązują następujące stawki w zakresie podatku od towarów i usług (VAT):

• podstawowa: 23%,
• obniżone: 8%, 5% i 0%,
• tzw. stawka zwolniona - umowny termin dla grupy towarów i usług ustawowo zwolnionych z podatku VAT.

Usługi szkoleniowe a podatek VAT

Co do zasady usługi szkoleniowe objęte są 23% stawką VAT. Ustawa o podatku VAT, w artykule 43 ust. 1 (zwłaszcza w punktach od 26 do 29) definiuje jednak sytuacje, w których możliwe jest zastosowanie zwolnionej stawki VAT na usługi szkoleniowe. Zgodnie z brzmieniem ustępu z VAT są zwolnione:

• wszelkie usługi szkoleniowe świadczone przez jednostki objęte publicznym systemem oświaty w zakresie kształcenia i wychowania (art. 43 ust. 1 pkt 26) a także dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane (art. 43 ust. 1 pkt 26),
• uczelnie oraz jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe w zakresie kształcenia wyższego (art. 43 ust. 1 pkt 26) - zwolnieniem objęte będą też materiały dydaktyczne używane w procesie kształcenia,
• usługi prywatnego nauczania (szkoleniowe) świadczone przez nauczycieli na poziomie przedszkolnym, podstawowym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym i wyższym (art. 43 ust. 1 pkt 27) - zwolnienie to obowiązuje bez względu na formę świadczenia usług, zwolnieniu podlegać będą zatem zarówno klasyczne szkolenia stacjonarne, jak i na przykład usługi szkoleniowe online,
• przedsiębiorcy świadczący usługi szkoleniowe będące usługami nauczania języków (art. 43 ust. 1 pkt 28) - a więc wszelkiego typu szkolenia i kursy językowe, bez względu na ich formę oraz czas trwania,
• usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego (art. 43 ust. 1 pkt 29) o ile spełniony jest przynajmniej jeden z trzech warunków:
  1. szkolenie organizowane jest przez organizatora posiadającego akredytację w ramach systemu oświaty,
  2. szkolenia jest finansowane w całości lub w min. 70% ze środków publicznych,
  3. szkolenie prowadzone jest na zasadach zawartych w odrębnych przepisach.

Omówmy szczegółowo każdy z tych trzech przypadków.

Szkolenia organizowane przez akredytowanych organizatorów

Przepisy ustawy o VAT nie precyzują o jakiej dokładnie akredytacji mowa, zwyczajowo jednak uważa się że wystarczające jest uzyskanie akredytacji dla placówek i ośrodków prowadzących kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 grudnia 2003 r. w sprawie akredytacji placówek i ośrodków prowadzących kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 227, poz. 2247 z późniejszymi zmianami).

Szkolenia finansowane w całości lub w min. 70% ze środków publicznych

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2011.177.1054 z późniejszymi zmianami) usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego finansowane w całości ze środków publicznych są zwolnione z podatku VAT.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów ze zwolnienia mogą skorzystać również usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, które są sfinansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych np. z funduszy unijnych. Nie ma przy tym znaczenia czy środki publiczne przyznane zostały dla organizatora szkolenia czy dla jego uczestnika. Zwolnienie to jest często stosowane, zwłaszcza przez podmioty publiczne.

Należy pamiętać, że w sytuacji gdy finansowanie ze środków publicznych zapewnione jest po stronie uczestnika jest on zobowiązany złożyć odpowiednie oświadczenie dla organizatora szkolenia, aby mógł on zastosować stawkę zwolnioną VAT. Przykład tego typu oświadczenia znajdą Państwo w załączniku do pobrania. 

Szkolenia prowadzone na zasadach zawartych w odrębnych przepisach

Przykładami tego typu szkoleń mogą być:

• szkolenia BHP ponieważ prowadzone są one na podstawie przepisów Kodeksu Pracy i są obowiązkowe dla każdego przedsiębiorcy,
• szkolenia służące uzyskaniu uprawień budowalnych na podstawie przepisów Prawa budowlanego, gdyż warunkują one dopuszczenie do zawodu,
• szkolenia SEP (uprawnienia elektryczne) na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. (Dz. U. Nr 89 z dnia 21 maja 2003 r.) dla osób na stanowiskach eksploatacji i dozoru.

Oczywiście przykładów tego typu można podać znacznie więcej, przepisy bowiem znajdują zastosowanie zawsze w sytuacji, gdy odbycie szkolenia jest niezbędne do uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu.