Balanced Scorecard (BSC) – jak zrównoważona karta wyników pomaga zarządzać firmą?

Czym jest BSC (Balanced Scorecard)?

Balanced Scorecard (BSC) to narzędzie zarządzania strategicznego, które zostało wprowadzone w 1992 roku przez Roberta S. Kaplana i Davida P. Nortona. Jest to system pomiaru wydajności, który umożliwia organizacjom monitorowanie ich wydajności z wielu perspektyw w jednym, zintegrowanym zestawie wskaźników.

BSC pozwala przedsiębiorstwom na równoważenie miar krótkoterminowych z długoterminowymi oraz finansowych z niefinansowymi, oferując pełniejszy obraz wydajności organizacji.

Zalety Zrównoważonej Karty Wyników BSC obejmują:

• Wsparcie dla strategicznego zarządzania w całej organizacji.
• Zawiera logiczne i łatwo zrozumiałe wskaźniki.
• Możliwość uwzględnienia różnych perspektyw.
• Podkreślenie powiązań przyczynowo-skutkowych między różnymi wskaźnikami.
• Możliwa do zastosowana na poziomie strategicznym i całego przedsiębiorstwa, jak też departamentów i poszczególnych komórek.

Główne perspektywy BSC to:

• Finansowa. Wskaźniki w tej kategorii koncentrują się na wynikach finansowych, takich jak rentowność, przychody i koszty.
• Klienta. Wskaźniki z tej perspektywy dotyczą satysfakcji klienta, lojalności i zdobywania nowych klientów.
• Procesów wewnętrznych. Koncentruje się na kluczowych procesach biznesowych, które prowadzą do osiągnięcia celów finansowych i satysfakcji klienta.
• Nauki i rozwoju. Dotyczy zdolności organizacji do innowacji, uczenia się i wzrostu. Obejmuje takie elementy jak rozwój pracowników, kultura organizacyjna i zdolność do adaptacji.

Aby BSC był skuteczny, organizacje muszą regularnie przeglądać i aktualizować swoje wskaźniki, aby odzwierciedlały one bieżące cele strategiczne i wyzwania.

Robert S. Kaplan i David P. Norton

Robert S. Kaplan i David P. Norton są najbardziej znani jako twórcy "Balanced Scorecard" (BSC), ale obaj mają bogatą historię w dziedzinie zarządzania strategicznego i pomiaru wydajności. Oto kilka informacji o każdym z nich:

Robert S. Kaplan:

• Urodził się w 1940 roku.
• Jest profesorem emerytowanym w Harvard Business School, gdzie pełnił funkcję profesora w zakresie zarządzania praktyką.
• Jego prace dotyczą szerokiego zakresu tematów, w tym rachunkowości zarządczej, pomiaru wydajności i strategii.
• Wspólnie z Davidem P. Nortonem opublikował wiele prac na temat BSC, co uczyniło go międzynarodowym autorytetem w dziedzinie zarządzania wydajnością.

David P. Norton:

• Jest współzałożycielem i prezesem Balanced Scorecard Collaborative, firmy konsultingowej specjalizującej się w wdrażaniu BSC w organizacjach.
• Współpracując z Kaplanem, Norton opracował wiele koncepcji i narzędzi związanych z BSC, w tym mapy strategiczne.
• Wspólnie napisali serię artykułów i książek na temat zarządzania wydajnością, które są szeroko uznawane w świecie biznesu.

Razem Kaplan i Norton wpłynęli znacząco na myślenie menedżerów i ekspertów ds. strategii na całym świecie dzięki swojemu podejściu do pomiaru i zarządzania wydajnością. Ich prace nad "Balanced Scorecard" stanowiły podstawę dla wielu innych narzędzi i metodologii w dziedzinie zarządzania strategicznego.

Jak wdrażać BSC w firmie?

Wdrażanie Balanced Scorecard (BSC) w organizacji to skomplikowany proces, który wymaga zaangażowania, strategicznego myślenia i systematyczności. Warto rozważyć kilka kroków, które mogą pomóc w skutecznym wdrożeniu BSC.

1. Zbuduj zrozumienie i zaangażuj liderów - wprowadzenie BSC wymaga zaangażowania i wsparcia kierownictwa najwyższego szczebla. Muszą oni zrozumieć wartość narzędzia i być gotowi do jego aktywnego stosowania.


2. Określ wizję i strategię organizacji - BSC jest narzędziem zarządzania strategicznego, więc musisz zacząć od zrozumienia i wyraźnego zdefiniowania wizji i strategii firmy.


3. Zidentyfikuj kluczowe perspektywy i ustal wskaźniki - tradycyjnie BSC koncentruje się na czterech perspektywach: finansowej, klienta, procesów wewnętrznych oraz nauki i rozwoju. Dla każdej perspektywy należy zidentyfikować kluczowe wskaźniki wydajności (KPI).


4. Stwórz mapę strategiczną - mapa strategiczna jest graficznym przedstawieniem powiązań przyczynowo-skutkowych między różnymi wskaźnikami i perspektywami. Pokazuje ona, jak działania w jednej części organizacji wpływają na wyniki w innych częściach.


5. Określ cele i strategiczne inicjatywy - dla każdego wskaźnika wydajności powinieneś ustalić konkretne cele oraz inicjatywy, które pomogą Ci te cele osiągnąć.


6. Opracuj i wdróż system pomiaru i monitoringu - musisz mieć system, który pozwala na regularne zbieranie danych o wskaźnikach wydajności i porównywanie ich z ustalonymi celami.


7. Zapewnij komunikację i dostęp do wiedzy - wszyscy pracownicy powinni zrozumieć, co to jest BSC, dlaczego jest używany i jakie mają w nim miejsce. To może wymagać szkoleń, warsztatów lub innych inicjatyw edukacyjnych.


8. Prowadź przeglądy i dostosowuj się - regularnie przeglądaj swoje BSC, aby upewnić się, że wskaźniki, cele i inicjatywy nadal odzwierciedlają priorytety organizacji. Strategia firmy może się zmieniać, więc BSC również powinien być elastyczny.


9. Postaw na ciągłe doskonalenie - zarządzanie wydajnością jest procesem ciągłym. Regularnie analizuj wyniki, ucz się ze zdobytych doświadczeń i dostosowuj swoje działania.


10. Zintegruj BSC z innymi systemami zarządzania - BSC powinien być integralną częścią większego systemu zarządzania, który może obejmować planowanie budżetowe, zarządzanie ryzykiem, zarządzanie jakością itp.

Pamiętaj, że sukces w wdrażaniu BSC zależy od dostosowania go do specyfiki i kultury Twojej organizacji. Nie ma jednego sposobu pasującego do wszystkich, więc być może będzie konieczne dostosowanie powyższych kroków do swojej sytuacji.

Dlaczego warto wziąć udział w szkoleniu Balanced Scorecard?

Udział w szkoleniu poświęconemu metodologii Balanced Scorecard (Strategiczna Karta Wyników, Zrównoważona Karta Wyników) pozwala:

• zapoznać się z koncepcją Balanced Scorecard i korzyściami z jej wykorzystania we wdrażaniu strategii firmy,
• zdobyć wiedzę i praktyczne umiejętności budowy systemu Balanced Scorecard,
• pozyskać praktyczne umiejętności jak przełożyć strategię na narzędzia Balanced Scorecard (np. mapa strategii, Karta KPI, Inicjatywy strategiczne),
• rozwijać wiedzę i umiejętności ustalania celów strategicznych i definiowania mierników realizacji celów (KPI),
• nauczyć się budować powiązanie inicjatyw strategicznych z celami i KPI’ami strategicznymi,
• przećwiczyć metody kaskadowania strategii i narzędzi Balanced Scorecard w organizacji,
• zapoznać się z możliwościami motywowania pracowników dzięki wykorzystaniu narzędzi BSC.

Gdzie szukać szkoleń z Karty Wyników (Balanced Scorecard)?

Szkolenia BSC realizowane są zarówno w postaci kursów i szkoleń online, jak też tradycyjnych szkoleń stacjonarnych, które znajdziemy przede wszystkim w dużych miastach, takich jak Warszawa, Poznań, Kraków, Wrocław, Katowice, Gdańsk czy Łódź. Warto skorzystać z baz szkoleń, takich jak nasz portal, które pozwalają szybko wyszukać aktualne terminy szkoleń z BSC, zapoznać się z programem zajęć, sylwetkami prelegentów i trenerów oraz z cenami poszczególnych szkoleń.

Jakie alternatywne do BSC metody zarządzania strategicznego warto rozważyć?

Istnieje wiele metod zarządzania strategicznego oprócz Balanced Scorecard (BSC). Wybór odpowiedniej metody zależy od specyfiki organizacji, branży, kultury organizacyjnej oraz wyzwań strategicznych. Oto kilka popularnych alternatyw dla BSC:

1. SWOT Analysis: SWOT to akronim od słów: Strengths (Mocne strony), Weaknesses (Słabe strony), Opportunities (Szanse) i Threats (Zagrożenia). Analiza SWOT pomaga organizacjom zidentyfikować wewnętrzne mocne i słabe strony oraz zewnętrzne szanse i zagrożenia.


2. PESTEL Analysis: PESTEL to narzędzie do analizy makrootoczenia, które bada wpływ czynników politycznych, ekonomicznych, społecznych, technologicznych, środowiskowych i prawnych na organizację.


3. Scenario Planning: Polega na tworzeniu i analizie różnych scenariuszy przyszłości, aby organizacja była lepiej przygotowana na różne możliwe sytuacje.


4. Blue Ocean Strategy: Opracowana przez W. Chana Kim i Renée Mauborgne, strategia "Blue Ocean" skupia się na tworzeniu nowych rynków ("niebieskich oceanów") zamiast rywalizować na przesyconych rynkach ("czerwonych oceanach").


5. Value Chain Analysis: Opracowana przez Michaela Portera, analiza łańcucha wartości skupia się na identyfikacji i optymalizacji etapów, przez które przechodzi produkt lub usługa od koncepcji do dostarczenia klientowi.


6. Objectives and Key Results (OKR): Metoda OKR koncentruje się na ustalaniu i mierzeniu krótkoterminowych celów, które są związane z długoterminowymi celami strategicznymi organizacji.


7. Total Quality Management (TQM): TQM to podejście zarządzania, które skupia się na ciągłym doskonaleniu jakości produktów i procesów w organizacji.


8. Management By Objectives, czyli Zarządzanie przez cele (MBO): MBO polega na ustalaniu jasnych, mierzalnych celów dla pracowników i ocenie ich wydajności w oparciu o te cele.


9. Lean Management: Podejście to skupia się na eliminacji marnotrawstwa w procesach produkcyjnych i operacyjnych, co prowadzi do wyższej efektywności.


10. Six Sigma: To metoda zarządzania jakością, która koncentruje się na identyfikacji i usuwaniu przyczyn błędów w procesach produkcyjnych.

Każda z tych metod ma swoje mocne i słabe strony oraz jest najlepiej dostosowana do określonych sytuacji i wyzwań. Ważne jest, aby organizacje wybierały i dostosowywały te metody w zależności od własnych potrzeb i okoliczności.