Anna Gajewska

Ambicja i jej znaczenie w życiu

Mówi się, że ambicja to cecha ludzi sukcesu i warunek niezbędny w karierze zawodowej, artystycznej, a nawet życiu prywatnym. Ludzie ambitni są stawiani nam jako wzór już od najmłodszych lat, ale często słyszy się też że ktoś jest zbyt ambitny lub cierpli na przerost ambicji. Jak to często bywa również ambicje mają swoje pozytywne i negatywne strony. Dowiedz się co to jest ambicja, jaka jest definicja ambicji, a także jakie są wady i zalety ambicji i ludzi ambitnych.

Spis treści:

  1. Co to jest ambicja? Definicja ambicji.
  2. Ambicja w życiu prywatnym i zawodowym
  3. Ciemna strona ambicji
  4. Ambicja – wady i zalety
  5. Ambicja - pojęcia spokrewnione i bliskoznaczne
  6. Cytaty o ambicji
  7. Co jeszcze mówi się o ambicji?

Z naszego artykułu dowiesz się co to jest ambicja i jaka jest definicja słowa ambicja. Poznasz jakie mogą być ambicje i co to znaczy ambitna osoba lub człowiek ambitny, a także kiedy ambicje stają się niezdrowe, chore lub cierpimy na przerost ambicji. Sprawdzimy też czy warto być ambitnym i czy ambicja pomaga w życiu?

Co to jest ambicja? Definicja ambicji.

Zastnawiasz się czym jest ambicja? Definicja słownikowa mówi, że ambicja to silne pragnienie odniesienia sukcesu, jak też wysokie poczucie własnej godności. Słowo "ambicja" pochodzi od łacińskiego słowa "ambitio", które oznacza "żądzę sławy i uznania”, a także „szlachetną dumę oraz poczucie własnej godności". Ambicja służy do określania zarówno osób, jak też grup czy zespołów, a nawet przedsięwzięć (na przykład gdy mowa o ambitnym projekcie czy zadaniu). W odniesieniu do ludzi ambicja często jest definiowana jako cecha charakteru – jej istotą jest postawa człowieka i jego działania polegające na stawianiu sobie trudnych celów i silnym dążeniu do ich realizacji. O silnym pragnieniu osiągnięcia sukcesu mówimy natomiast "mieć ambicje".

Ambicja w życiu prywatnym i zawodowym

Z pojęciem ambicji spotykamy się już od dziecka. Często słyszymy, że jesteśmy za mało lub zbyt ambitni, że cechuje nas zdrowa lub niezdrowa ambicja, że nasza ambicja daleko nas zaprowadzi bądź, że nasze ambicje są przesadzone (wybujałe ambicje). Tego typu stwierdzenia towarzyszą nam zarówno w życiu prywatnym, jak i w trakcie nauki w szkole lub na uczelni, a także w życiu zawodowym. Sprawia to, że pojęcie ambicji jest nam intuicyjnie znane. Tak jak w wielu kwestiach, ambicja może mieć zarówno dobre, jak i złe znaczenie, pomagać nam w rozwoju osobistym i zawodowym, jak też stanowić przeszkodę w określonych sytuacjach.

Ambicja

Ambicja uważana jest we współczesnym społeczeństwie za cechę pozytywną. O osobach charakteryzujących się wysoką ambicją mówi się, że znają one swoją godność, stawiają sobie wysokie cele oraz sumiennie i wytrwale dążą do ich osiągnięcia. Jak pokazują badania osoby ambitne wierzą w siebie i swoje umiejętności, dużo częściej wyznaczają sobie cele w życiu prywatnym i zawodowym oraz planują swoje działania i śledzą ich efekty, co pozwala im osiągnąć wysoką pozycję społeczną i zawodową. Wiele osób zastanawia się czy ambicja pomaga w osiągnięciu celu? Jak pokazują badania ambicja sprzyja realizacji celów i zamierzeń.

Rozwój ambicji u człowieka następuje już od małego dziecka objawiając się jako dążenie do osiągnięcia samodzielności. Każdy z nas nieraz słyszał, jak mały brzdąc mówi do rodzica „ja sam” czy to chcąc pierwszy raz zawiązać sznurówki czy może chcąc pierwszy raz samodzielnie zjeść posiłek bez karmienia go przez rodzica. Ustabilizowanie własnej woli i ambicji następuje w okresie dojrzewania – może wówczas przerodzić się zarówno w "przedwczesną dorosłość", jak też nie rozwinąć w pełni, co skutkuje brakiem wiary we własne możliwości i stawianiem sobie mało ambitnych celów. Pamiętać jednak trzeba, że nad ambicją pracować możemy i powinniśmy przez całe życie.

Człowiek ambitny dzięki dążeniu do czegoś, czego osiągnięcie byłoby dla niego źródłem satysfakcji sprawia, że najczęściej jest on lepiej zorganizowany i zmotywowany do pracy oraz przykłada się do zadań, które wykonuje. Z tego powodu ludzie ambitni są cenieni na różnego typu stanowiskach kierowniczych czy menadżerskich. Ich motywacja do osiągania celów sprawia, że osoby takie uznawane są za samodzielne, zaangażowane, chcące się rozwijać i podnosić kwalifikacje. Ambicja zdecydowanie pomaga więc w karierze i często trudno jest zdobywać kolejne jej szczeble bez ambitnego podejścia.

Żeby zrealizować swoje zamiary potrzebna jest przede wszystkim ambicja, a później talent, wiedza i w końcu szczęście. - Carlos Ruiz Zafón, Gra anioła.

Ciemna strona ambicji

Ambicja ma jednak swoje ciemne strony, jeśli dana osoba cierpi na przerost ambicji bądź na chorobliwą ambicję. Stawianie sobie zbyt trudnych, nierealistycznych celów może być źródłem frustracji, niskiej samooceny, a nawet depresji. Chorobliwa ambicja, cechuje się natomiast pomijaniem kosztów związanych z realizacją wyznaczonego celu i często jest przyczyną przemęczenia, wypalenia, trudnościami w budowaniu pozytywnych relacji ze współpracownikami i otoczeniem, rozdzieleniem życia zawodowego i prywatnego, a także utratą radości z osiąganego celu.

Osoby przesadnie ambitne miewają problemy z zachowaniem kontaktu z rzeczywistością i trafną oceną zasadności dążenia do realizacji własnych celów. Ambicje tego typu możemy obserwować już u niektórych dzieci, które proszą o możliwość poprawiania piątki z minusem po każdej pracy domowej, która nie została oceniona najlepszym z możliwych stopniem. Tego typu zachowania są trudno zrozumiałe dla otoczenia i bywają powodem ostracyzmu społecznego. Dla osoby ambitnej ocena poniżej maksymalnej możliwej może być natomiast źródłem frustracji, gdyż często wynika z niskiej samooceny.

Niska samoocena chętnie się brata z chorobliwą ambicją. - Katarzyna Nosowska, A ja żem jej powiedziała...

Osoby ambitne często nie poprzestają też na osiągnięciu jednego celu, ale bardzo szybko wyznaczają sobie kolejne, często kilka jednocześnie. Gdy ambicja łączy się z perfekcjonizmem może stanowić mieszankę wybuchową. Jeśli jednak potrafimy spojrzeć na wyznaczane sobie cele z dystansu często stawianie sobie nowych wyzwań sprawia, że nie nudzimy się, jesteśmy w ciągłym procesie uczenia się i poznajemy nowe rzeczy. Pozwala to unikać znużenia i powtarzalności zadań oraz pozytywnie wpływa na samopoczucie i utrzymanie sprawności intelektualnej i emocjonalnej przez długie lata.

Ambicja – wady i zalety

Zalety ambicji oraz osób ambitnych to między innymi:

  • wysokie poczucie wartości osobistej będące źródłem satysfakcji życiowej,
  • ambicja sprawia, że sięgamy po więcej, pilniej się uczymy, zdobywamy tytuły i odnosimy sukcesy w karierze zawodowej,
  • ambicja wymaga planowania, co przekłada się na wyższą efektywność naszych działań,
  • prezentowanie ambitnej postawy jest źródłem docenienia przez otoczenie oraz ma pozytywny wpływ na ocenę w życiu zawodowym,
  • ambicja pozwala realizować kolejne cele, a przy ich realizacji uczyć się, poznawać nowe zagadnienia i wzmacniać odporność psychiczną, poczucie własnej wartości oraz sprawność umysłową i emocjonalną.

Czy ambicja może nam przeszkadzać? Jakie są wady ambicji, przerostu ambicji i chorobliwej ambicji?

  • przesadna ambicja bywa przyczyną zmęczenia oraz wypalenia zawodowego,
  • chorobliwa ambicja jest często źródłem konfliktów z otoczeniem i odrzucenia, gdy otoczenie uznaje nasze ambicje za nierealistyczne i przesadzone,
  • przesadzona ambicja bywa źródłem frustracji, gdyż cele, które sobie wyznaczamy nie są możliwe do zrealizowania,
  • osoby o nadmiernej ambicji bywają nieakceptowane przez otoczenie,
  • ambicja bywa przyczyną utraty kontaktu z rzeczywistością i zapominania o własnych potrzebach i ograniczeniach,
  • osoby chorobliwie ambitne często dążą do samodzielnego osiągania wyznaczonych celów, co sprawia że nie są zdolne do realizacji celów grupowych i wykorzystania potencjału grupy.
Ambicja - pojęcia spokrewnione i bliskoznaczne

Ambicjonalność – słowo „ambicjonalny” można tłumaczyć jako „podyktowany ambicjami”, w potocznym znaczeniu ambicjonalność rozumiana jest jako wyznaczanie sobie celów bez patrzenia na koszty ich osiągnięcia.

Ambicjoner - osoba o przerośniętej, wybujałej ambicji, żądna uznania i zaszczytów.

Brak ambicji – stawianie sobie łatwych do realizacji celów bądź brak wyznaczania sobie celów.

Chorobliwe ambicje – wyznaczanie sobie celów, których realizacja oznacza konieczność poniesienia niewspółmiernych kosztów do osiąganych efektów bądź wyznaczanie sobie celów, nie mających praktycznej wartości.

Człowiek ambitny – człowiek z poczuciem własnej wartości, stawiający sobie wysoko poprzeczkę i dążący do realizacji zamierzonych planów.

Niespełnione ambicje – niezrealizowane cele wyznaczone przez osobę lub zespół dążące do ich realizacji.

Przerost ambicji – wyznaczanie sobie celów nie mających racjonalnego uzasadnienia.

Zawiedzone ambicje – fiasko w realizacji postawionych sobie celów.

Cytaty ambicja

Żeby zrealizować swoje zamiary potrzebna jest przede wszystkim ambicja, a później talent, wiedza i w końcu szczęście.

Carlos Ruiz Zafón, Gra anioła.

Byłam ambitna i bałam się, że ktoś odbierze mi to, czego pragnę. Jak na ironię, jedyną osobą, która kiedykolwiek mi coś odebrała, byłam ja sama.

Lauren Barnholdt, Nie mogę powiedzieć ci prawdy.

Zwierzęta walczą o swoje młode lub o pożywienie; nasze wojny wywodzą się przeważnie z ambicji, gniewu, żądzy lub innej tego rodzaju choroby duszy.

Johan Huizinga, Erazm.

Nazwiskiem się nie szczyci w nierozsądnej dumie, bo ambicja z pokorą złączyć się nie umie.

Molier, Świętoszek.

Gdy w grę wchodzi ambicja, jedyny grzech, jaki można popełnić, to ponieść klęskę, zwycięstwo zaś automatycznie staje się cnotą.

Arturo Pérez-Reverte, Szachownica flamandzka.

(...) życie każdego artysty jest małą lub wielką wojną, choćby z samym sobą i własnymi ograniczeniami. Żeby zrealizować swoje zamiary, potrzebna ci jest przede wszystkim ambicja, a później talent, wiedza i w końcu szczęście.

Carlos Ruiz Zafón, Gra anioła.

Nic w historii ludzkości nie dało tylu owoców co niedorzeczna ambicja.

Tom Rachman, Niedoskonali.

Egoizm to samobójstwo. Egoista schnie jak samotne, bezpłodne drzewo, ale ambicja, jako dążenie do doskonałości - to źródło wszystkiego, co wielkie.

Iwan Turgieniew, Rudin.

Ach, mój drogi, nie wojny domowe nas rozdzielają, ale to, że nie mamy już po dwadzieścia lat i że szczere porywy młodości ustąpiły miejsca podszeptom interesów, tchnieniom ambicji, namowom egoizmu.

Aleksander Dumas, W dwadzieścia lat później.

Niska samoocena chętnie się brata z chorobliwą ambicją.

Katarzyna Nosowska, A ja żem jej powiedziała...

Ambicja to coś doprawdy szczególnego; łatwo się nią zarazić, za to trudno ją powstrzymać.

Holly Black, Okrutny książę.

Ludzie ambitni są przemili, kiedy... ano kiedy nie mamy już wątpliwości co do naszej nad nimi władzy.

Fiodor Dostojewski, Łagodna. Opowiadanie fantastyczne.

Chciwość, która w naszym społeczeństwie zajmuje miejsce ambicji, zawsze przyprawiała mnie o śmiech.

Albert Camus, Upadek.

Ale jeśli nie masz ambicji, jeśli nie masz w sobie głodu sukcesu, uznania, siadasz na krawędzi upadku.

Milan Kundera, Tożsamość.

Życie jest łatwe i zachwycające. A jeśli jest trudne, to z powodu Twoich złudzeń, Twoich ambicji, chciwości i nienasycenia.

Anthony de Mello, Przebudzenie.

Naturą ambicji jest to, iż nie obchodzi jej rzeczywistość.

Frank Herbert, Dzieci Diuny.

Żarłocznych ambicji ludzi nigdy nie zaspokoją spełnione marzenia, ponieważ zawsze pojawia się myśl, że można by było wszystko zrobić ponownie i lepiej.

John Green, Gwiazd naszych wina.

Co jeszcze mówi się o ambicji?
  • Ambicja to wysokie stawianie sobie poprzeczki.
  • Bywa że ambicja nas przerasta.
  • Ambicja rośnie z czasem, jak apetyt w trakcie jedzenia.
  • Przesadzona ambicja bywa przyczyną zatracenia siebie.
  • Każdy chce czegoś od życia, nie każdy jest na tyle ambitny, aby dążyć do wyznaczonych celów i je osiągnąć.
  • Ambicja to okrutny władca, czasem warto ustąpić, odpuścić.
  • Jakie mogą być ambicje? Dobre i złe, takie które nas rozwijają, ale też takie które bywają przyczyną zguby.
  • Puste ambicje, zabieganie o tytuły i stanowiska, to coś co odbiera sens życia.
  • W biznesie trudno jest osiągnąć sukces bez ambicji bycia najlepszym.
  • Co to znaczy ambitny? Skazany na ciągłe dążenie do celu.
  • Ambicja i pewność siebie bywają przyczyną naszej zguby.
  • Żądza sławy, żądza władzy, żądza pieniędzy pokazują jak zgubna może być pusta ambicja.

Współcześnie często słyszymy o osobach, które odnoszą sukcesy zawodowe, znajdują czas na siłownię oraz życie rodzinne. Powinniśmy jednak pamiętać, że każdy człowiek jest inny, a realizacja wszystkich potencjalnych ambicji może być nie tylko trudna, ale przede wszystkim niepotrzebna aby czuć się szczęśliwym. Wypełnianie czasu kolejnymi zadaniami i próbą realizacji coraz ambitniejszych celów nie powinno wynikać z presji społecznej. Cudze ambicje będą dla nas źródłem zmęczenia i frustracji. Sukces zawodowy czy towarzyski nie musi być wyznacznikiem udanego życia, zwłaszcza gdy okupiony jest ogromnym wysiłkiem. Dlatego warto odnaleźć siebie i wyznaczać sobie cele ambitne, ale realistyczne, pozostawiające miejsce na odpoczynek, rodzinę i przyjaciół, a nawet odrobinę słodkiego lenistwa.

Podsumowanie

Jaka jest definicja słowa ambicja? Ambicja to stawianie sobie trudnych celów oraz dążenie do ich realizacji. Jakie mogą być ambicje? Nie sposób wymienić wszystkich, ale najczęściej mówimy o ambicjach zawodowych, ambicjach finansowych, intelektualnych, ale też pustych ambicjach czy niezdrowej ambicji. Co to znaczy człowiek ambitny lub ambitna osoba? Człowiek ambitny to osoba pragnąca osiągnąć sukces i wysoki status w danej dziedzinie i podejmująca intensywne działania zmierzające do osiągnięcia postawionego sobie celu. Jakich zwrotów używamy, gdy ambicje są niezdrowe? Wybujałe ambicje, przerost ambicji, chore ambicje.

Anna Gajewska

Anna Gajewska

Redaktor Eventis.pl

Interesuję się przede wszystkim tematyką rozwoju osobistego i menedżerskiego. Piszę o efektywnej komunikacji, inteligencji emocjonalnej, asertywności, radzeniu sobie ze stresem, organizacji pracy własnej oraz innych umiejętnościach miękkich. W swoich artykułach zajmuję się również przywództwem i wyzwaniami w pracy menedżerskiej, od budowania zespołów, poprzez motywowanie pracowników, rozwiązywanie konfliktów, udzielanie informacji zwrotnej itp.

Polecane wydarzenia

VIDI Centrum Rozwoju Kadr

Efektywność osobista - mistrzowska strategia zarządzania czasem i automotywacji

  • już od 1 833 zł
  • już od 1 833 zł
Zapisz się

Sesje rozwoju osobistego / Life Coaching

  • już od 82 zł
  • już od 82 zł
Zapisz się

Ostatnie artykuły

Dyrektywa Maszynowa: jak uzyskać znak CE?
19 marca 2024
Dyrektywa Maszynowa: jak uzyskać znak CE?

Znak CE to oznaczenie umieszczane na produktach, które spełniają wymagania określone w przepisach UE dotyczących bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska. Dotyczy on również maszyn zgodnie z Dyrektywą Maszynową.

Czytaj więcej
Tableau kurs - kompletny poradnik dla początkujących i zaawansowanych
19 marca 2024
Tableau kurs - kompletny poradnik dla początkujących i zaawansowanych

Tableau to lider w dziedzinie wizualizacji danych, który oferuje potężne i intuicyjne rozwiązania, które umożliwiają organizacjom wszystkich rozmiarów przekształcać surowe dane w łatwe do zrozumienia, interaktywne i atrakcyjne wizualizacje.

Czytaj więcej
Gospodarka opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w Polsce
19 marca 2024
Gospodarka opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w Polsce

Gospodarka opakowaniami jest istotna zarówno dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego, ochrony środowiska, jak i funkcjonowania firm w wielu branżach. Warto poznać obowiązujące przepisy w tym obszarze.

Czytaj więcej
Co to jest pozycjonowanie i jak wpływa na Twój biznes?
12 marca 2024
Co to jest pozycjonowanie i jak wpływa na Twój biznes?

Wysoko konkurencyjne rynki wymagają wdrożenia zaawansowanych strategii marketingowych. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje pozycjonowanie - zarówno pozycjonowanie marki, jak i pozycjonowanie strony internetowej.

Czytaj więcej