Szkolenia CBAM: praktyczne warsztaty dotyczące granicznego podatku węglowego

Co to jest CBAM?

CBAM, czyli Carbon Border Adjustment Mechanism (Mechanizm Granicznego Podatku Węglowego), to nowoczesne narzędzie, którego celem jest wprowadzenie opłat węglowych na towary importowane do Unii Europejskiej. Jest to odpowiedź na obawy związane z tzw. "ucieczką emisji", czyli sytuacją, w której firmy przenoszą swoją produkcję do krajów, które nie stosują tak rygorystycznych norm środowiskowych, jak UE. Tego rodzaju przenoszenie produkcji, które wiąże się z brakiem odpowiednich regulacji w zakresie ochrony środowiska, może prowadzić do nierówności na rynku, w tym do obniżenia konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw, które stosują bardziej ekologiczne technologie.

Główne założenia CBAM

CBAM stanowi mechanizm, który ma na celu zniwelowanie tej nierówności, nakładając na importowane produkty opłatę węglową odpowiadającą wysokości emisji CO2, która miała miejsce w procesie ich produkcji w kraju pochodzenia. W ten sposób, Unia Europejska chce motywować inne państwa do przestrzegania surowszych norm środowiskowych i bardziej zrównoważonego rozwoju, aby wyrównać szanse konkurencyjne zarówno dla europejskich firm, jak i producentów z krajów trzecich.

Mechanizm CBAM opiera się na kilku kluczowych założeniach:

• Emisje CO2: Zasada, według której opłata jest naliczana na podstawie śladu węglowego produktu – im wyższa emisja, tym wyższa opłata.
• Zakres towarów objętych opłatą: W pierwszym etapie CBAM obejmować będzie towary o dużym śladzie węglowym, takie jak stal, cement, nawozy, aluminium, elektryczność, oraz inne produkty związane z przemysłem ciężkim.
• Wymogi raportowania: Firmy importujące produkty objęte CBAM będą musiały dokładnie raportować dane o emisjach związanych z produkcją towarów, które importują do UE. Celem jest stworzenie przejrzystego systemu monitorowania i rozliczania emisji CO2.

CBAM ma również duże znaczenie w kontekście globalnych wysiłków na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi. Jako część europejskiej polityki klimatycznej, ma na celu przyspieszenie przejścia na gospodarki neutralne węglowo w skali światowej. Co więcej, CBAM jest elementem tzw. „zielonej polityki handlowej” Unii Europejskiej, który nie tylko nakłada opłaty na importowane towary, ale także stwarza bodziec dla krajów eksportujących do UE do przyjęcia podobnych standardów w zakresie emisji.

Wprowadzenie CBAM budzi jednak kontrowersje i obawy, szczególnie w krajach rozwijających się, które mogą odczuć negatywne skutki w postaci obniżonego dostępu do europejskiego rynku. Z drugiej strony, dla przedsiębiorstw unijnych i globalnych inwestorów jest to szansa na wypracowanie bardziej zrównoważonych modeli produkcji, które będą bardziej odpornie na zmiany w politykach klimatycznych na całym świecie.

Granica Podatkowa Węglowa – Kluczowy Element CBAM

Graniczny Podatek Węglowy stanowi podstawowy element mechanizmu CBAM. Jest to instrument, który ma na celu zmniejszenie ryzyka "ucieczki emisji" (carbon leakage) poprzez wyrównanie kosztów związanych z emisją CO2 w produkcji towarów importowanych do Unii Europejskiej. W praktyce oznacza to, że produkty importowane do UE będą podlegały opłacie węglowej, która odpowiada wysokości emisji gazów cieplarnianych generowanych w kraju pochodzenia towarów. CBAM ma na celu stworzenie równych warunków konkurencyjnych pomiędzy towarami produkowanymi w UE (gdzie producenci są zobowiązani do przestrzegania surowych norm w zakresie emisji) a towarami importowanymi z krajów, które nie stosują podobnych regulacji.

Jakie produkty są objęte opłatą?

W pierwszym etapie implementacji CBAM opłaty węglowe będą dotyczyły głównie produktów przemysłowych, które generują znaczące emisje CO2 w procesie produkcji. Należą do nich:

• Stal: Proces produkcji stali jest jednym z najbardziej energochłonnych, co sprawia, że jest to kluczowy obszar, na który CBAM zwraca szczególną uwagę.
• Cement: Produkcja cementu wiąże się z dużymi emisjami CO2, zarówno z samego procesu produkcji, jak i transportu.
• Aluminium: Wytwarzanie aluminium również powoduje znaczną emisję CO2, szczególnie w krajach, które nie wdrożyły jeszcze efektywnych metod obniżania emisji.
• Nawozy: Produkcja nawozów jest energochłonna i generuje wysokie emisje CO2, zwłaszcza w krajach, które opierają się na węglu jako głównym źródle energii.
• Elektryczność: Opłata dotyczy również importowanej energii elektrycznej, szczególnie z krajów, które wytwarzają energię w sposób wysokoemisyjny.

W przyszłości CBAM może zostać rozszerzony na inne produkty i branże, w miarę jak Unia Europejska będzie dążyć do rozszerzenia zakresu polityki węglowej na wszystkie sektory gospodarki.

Jakie konsekwencje ma CBAM dla eksportu?

Dla krajów spoza UE, które eksportują do Unii Europejskiej, wprowadzenie Granicznego Podatku Węglowego oznacza konieczność spełnienia nowych wymagań związanych z raportowaniem i rozliczaniem emisji CO2. W związku z tym, producenci w tych krajach będą musieli wdrożyć bardziej przejrzyste systemy monitorowania emisji oraz dostosować swoje procesy produkcyjne do europejskich standardów ekologicznych, jeśli chcą uniknąć dodatkowych kosztów związanych z opłatami węglowymi. CBAM może również wpłynąć na wybór źródeł energii oraz na sposób produkcji towarów, promując rozwiązania mniej emisyjne.

Celem CBAM jest również promowanie zrównoważonych zmian na rynku międzynarodowym, poprzez wywieranie presji na inne kraje, by wprowadziły podobne regulacje. Ma to na celu stopniowe zmniejszanie globalnej emisji CO2 i umożliwienie bardziej równorzędnej konkurencji między produktami wytwarzanymi zgodnie z normami ekologicznymi a tymi produkowanymi w krajach bez takich regulacji.

Zakres działania i najważniejsze zasady CBAM

Mechanizm Granicznego Podatku Węglowego opiera się na kilku kluczowych zasadach, które określają, w jaki sposób będzie funkcjonować system opłat węglowych w praktyce. Przedstawiają one nie tylko zakres towarów objętych opłatą, ale także wymagania dotyczące raportowania emisji CO2, które mają na celu zapewnienie pełnej przejrzystości i uczciwości w stosowaniu mechanizmu.

Jakie branże i sektory będą miały do czynienia z CBAM?

Na początku CBAM obejmie przede wszystkim sektory przemysłowe, które generują duże ilości emisji dwutlenku węgla. Będą to branże, w których procesy produkcyjne są szczególnie energochłonne i mają duży wpływ na środowisko. Wymienione wcześniej produkty, takie jak stal, cement, nawozy, aluminium oraz energia elektryczna, będą podstawowymi przedmiotami regulacji CBAM. W przyszłości jednak system może obejmować kolejne sektory, w miarę jak Unia Europejska będzie dążyć do rozszerzenia polityki węglowej na inne branże.

Obowiązki przedsiębiorców i raportowanie

Zarówno firmy działające w Unii Europejskiej, jak i te spoza jej granic, które importują towary do UE, będą zobowiązane do raportowania danych o emisjach CO2 związanych z produkcją towarów. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorcy będą musieli przedstawić szczegółowe informacje na temat tego, w jaki sposób ich procesy produkcyjne generują emisje CO2, oraz przedstawić dowody na podjęte działania zmierzające do ich ograniczenia.

Kraje eksportujące do UE będą musiały dostarczać odpowiednie dokumenty oraz deklaracje, które będą zawierały dane o poziomach emisji związanych z produkcją wywożonych towarów. W przypadku, gdy te dane nie będą dostępne, przedsiębiorcy będą zmuszeni do płacenia pełnej opłaty węglowej, nawet jeśli rzeczywisty ślad węglowy produktu jest niższy.

W ramach raportowania, firmy będą musiały przestrzegać określonych standardów i procedur, które zapewnią rzetelność danych oraz umożliwią weryfikację informacji przez odpowiednie władze UE.

Mechanizm ustalania wysokości opłat węglowych

Wysokość opłat węglowych będzie zależała od kilku czynników, w tym od poziomu emisji CO2 związanych z produkcją danego towaru w kraju pochodzenia. Opłata zostanie obliczona na podstawie średniego śladu węglowego danego produktu w procesie produkcji, przy uwzględnieniu technologii wykorzystywanych w danym kraju. W praktyce oznacza to, że im bardziej energochłonny i zanieczyszczający środowisko proces produkcji, tym wyższa będzie opłata.

System CBAM będzie zatem wymagał od przedsiębiorstw większej transparentności i odpowiedzialności, zmuszając je do inwestowania w technologie niskoemisyjne oraz do zmiany sposobów produkcji w celu obniżenia kosztów związanych z opłatami węglowymi.

Wszystkie te zasady mają na celu nie tylko zniwelowanie konkurencyjnej przewagi tanich, wysokoemisyjnych produktów spoza UE, ale również zmniejszenie globalnej emisji CO2 poprzez wywieranie presji na producentów na całym świecie, aby poprawili efektywność energetyczną swoich procesów.

Szkolenie CBAM – cel i korzyści z udziału w szkoleniu

Szkolenie dotyczące CBAM (Granicznego Podatku Węglowego) jest kluczowe dla wszystkich firm, które importują do Unii Europejskiej produkty objęte tym mechanizmem. Celem szkolenia jest przekazanie wiedzy na temat zasad działania CBAM, wymaganych procedur, oraz obowiązków związanych z raportowaniem emisji CO2. Udział w takim szkoleniu pozwala uczestnikom na lepsze zrozumienie mechanizmów, które będą miały wpływ na sposób prowadzenia działalności gospodarczej, zarówno w kraju, jak i na rynku międzynarodowym.

Kluczowe cele szkolenia

• Zrozumienie zasad CBAM: Szkolenie pozwala uczestnikom dokładnie poznać zasady naliczania opłat węglowych, w tym sposoby obliczania wysokości opłat oraz produkty objęte mechanizmem.
• Wprowadzenie do obowiązków raportowania: Uczestnicy szkolenia dowiedzą się, jak należy dokumentować i raportować emisje CO2 związane z produkcją towarów importowanych do UE. Będzie to miało istotne znaczenie w kontekście przyszłych wymagań prawnych.
• Przygotowanie na zmiany w prawodawstwie: Szkolenie umożliwia przygotowanie się na nadchodzące zmiany w przepisach dotyczących ochrony środowiska, dzięki czemu firmy będą mogły działać zgodnie z nowymi regulacjami, unikając potencjalnych sankcji i kar.
• Zwiększenie konkurencyjności: Wdrożenie odpowiednich rozwiązań zmniejszających emisje CO2 może zwiększyć konkurencyjność firmy na rynku międzynarodowym. Uczestnicy szkolenia dowiedzą się, jak optymalizować swoje procesy produkcyjne i logistyczne w kontekście wymagań ekologicznych.

Korzyści z udziału w szkoleniu

• Dostosowanie do nowych regulacji: Dzięki szkoleniu firmy będą w stanie szybciej i efektywnie dostosować swoje działania do wymogów CBAM, co pozwoli im uniknąć niepotrzebnych kosztów i ryzyk związanych z nieprzestrzeganiem przepisów.
• Zrozumienie wpływu CBAM na działalność: Szkolenie pomoże uczestnikom zrozumieć, jak wprowadzenie Granicznego Podatku Węglowego wpłynie na ich działalność, zarówno w kontekście finansowym, jak i operacyjnym.
• Przewidywanie kosztów i oszczędności: Dzięki wiedzy zdobytej na szkoleniu, przedsiębiorcy będą mogli lepiej prognozować wpływ CBAM na swoje koszty operacyjne oraz zidentyfikować możliwości oszczędności, takie jak inwestycje w technologie obniżające emisje.

Kto powinien wziąć udział w szkoleniu CBAM?

Szkolenie dotyczące Granicznego Podatku Węglowego (CBAM) jest istotne nie tylko dla przedsiębiorstw z określonych branż, ale także dla osób pełniących kluczowe funkcje w organizacjach, które będą miały do czynienia z tym mechanizmem. W związku z wprowadzeniem tego narzędzia, odpowiednia edukacja w zakresie CBAM staje się niezbędna, aby zapewnić firmom prawidłowe wdrożenie nowych regulacji oraz dostosowanie ich procesów do wymogów Unii Europejskiej.

Branże, które powinny szczególnie zainteresować się szkoleniem to m.in. przemysł stalowy, cementowy, produkcja aluminium, produkcja nawozów, a także branża energetyczna. Stanowiska osób, które powinny wziąć udział w szkoleniu:

1. Dyrektorzy zarządzający i właściciele firm: Osoby na stanowiskach decyzyjnych muszą być dobrze zaznajomione z nowymi regulacjami, aby podejmować odpowiednie decyzje strategiczne dotyczące dostosowania działalności do wymogów CBAM. Zrozumienie wpływu tego mechanizmu na działalność firmy pozwoli im lepiej planować inwestycje i strategię rozwoju.

2. Menadżerowie ds. zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska: Osoby odpowiedzialne za wdrażanie polityk środowiskowych w firmach muszą znać szczegóły dotyczące CBAM, ponieważ ich zadaniem będzie implementacja procesów mających na celu obniżenie emisji CO2 oraz przygotowanie firmy do raportowania tych danych zgodnie z nowymi wymaganiami.

3. Specjaliści ds. logistyki i łańcucha dostaw: Osoby odpowiedzialne za zarządzanie dostawami towarów do UE muszą rozumieć zasady CBAM, ponieważ będą musiały uwzględniać nowe regulacje dotyczące opłat węglowych przy planowaniu transportu towarów oraz zarządzaniu relacjami z dostawcami zagranicznymi.

4. Księgowi i specjaliści ds. finansów: Księgowi i osoby odpowiedzialne za zarządzanie finansami firmy muszą uczestniczyć w szkoleniu, aby zrozumieć wpływ CBAM na koszty operacyjne, a także na potrzebę ewentualnego uwzględnienia nowych opłat w księgowości oraz raportowaniu finansowym.

5. Specjaliści ds. prawnych: Prawnicy oraz doradcy prawni, którzy pracują z przedsiębiorstwami importującymi do UE, muszą posiadać wiedzę na temat CBAM, aby pomagać firmom w zgodności z przepisami, w tym w opracowywaniu umów i analizie ryzyka związanego z nowymi regulacjami.

6. Przedstawiciele działu eskportu i importu: Firmy zajmujące się eksportem towarów do Unii Europejskiej powinny szkolić swoje działy handlowe i osoby odpowiedzialne za współpracę z zagranicznymi klientami. Będą one musiały dokładnie rozumieć zasady związane z CBAM, by efektywnie zarządzać relacjami z partnerami i odpowiadać na nowe wymagania prawne.

7. Konsultanci i doradcy branżowi: Osoby pracujące w firmach doradczych, które świadczą usługi dla przedsiębiorstw z branż objętych CBAM, również powinny wziąć udział w szkoleniu. Ich rola polega na doradztwie w zakresie dostosowywania się do przepisów, optymalizacji procesów produkcyjnych oraz pomocy w raportowaniu emisji.

8. Specjaliści ds. IT i technologii: W związku z koniecznością raportowania danych dotyczących emisji CO2, specjalistom IT, którzy zajmują się wdrażaniem systemów monitorowania i raportowania, również przyda się znajomość zasad CBAM. Będą musieli przygotować odpowiednie narzędzia i platformy do zbierania oraz analizowania danych o emisjach w firmie.

Szkolenie CBAM jest dedykowane szerokiemu gronu osób odpowiedzialnych za zarządzanie procesami produkcyjnymi, finansowymi, prawnymi oraz logistycznymi w firmach eksportujących do Unii Europejskiej lub działających na tym rynku. Uczestnictwo w szkoleniu pozwoli nie tylko zrozumieć mechanizmy wprowadzenia Granicznego Podatku Węglowego, ale także odpowiednio przygotować firmę do wdrożenia nowych regulacji, co z kolei umożliwi skuteczne zarządzanie ryzykiem oraz optymalizację procesów operacyjnych w kontekście zmieniającego się środowiska prawnego i rynkowego.