Ochrona środowiska staje się coraz bardziej „palącą” kwestią we wszystkich państwach. Ogromny nacisk na podwyższanie standardów w tym zakresie kładzie również Unia Europejska, co ma wpływ na polskie prawo i tutejszych przedsiębiorców. Sprawdź, co warto wiedzieć o wymogach ustawy Prawo ochrony środowiska i powiązanych z nią aktów prawnych. Dowiedz się jakie są obowiązki przedsiębiorców w zakresie ochrony środowiska i zapoznaj z popularnymi kursami, szkoleniami i warsztatami dotyczącymi ochrony środowiska.
Ochrona środowiska
Co to jest ohrona środowiska? Ochrona środowiska to całokształt idei, środków i działań, których celem jest zachowanie środowiska w stanie zapewniającycm ciągłość i trwałość najważniejszych procesów w biosferze. Ochrona środowiska obejmuje:
- działania zmierzające do utrzymania środowiska w optymalnym stanie i efektywnego wykorzystania zasobów naturalnych,
- działania polegające na zapobieganiu, przeciwdziałaniu i minimalizowaniu ryzyka szkodliwego wpływu działań człowieka na środowisko,
- działania zmierzające do naprawienia już wyrządzonych w środowisku naturalnym szkód.
Ochrona środowiska ze względu na swoje znacznie podlega licznym regulacjom prawnym, których całkoształt nazywamy Prawem Ochrony Środowiska.
Prawo ochrony środowiska
Najważniejszym polskim aktem prawnym regulującym ochronę środowiska w Polsce jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2021 r. poz. 1973). Ustawa Prawo ochrony środowiska określa:
- zasady ochrony środowiska,
- warunki korzystania ze środowiska,
- obowiązki administracji publicznej związane z ochroną środowiska.
Ustawa ta podlega stałym nowelizacjom. Oczywiście ustawa Prawo ochrony środowiska to tylko jeden z wielu aktów regulujących prawa i obowiązki przedsiębiorców do korzystania ze środowiska.
Obowiązki przedsiębiorców z zakresu ochrony środowiska
Każda osoba, która jest przedsiębiorcą, prowadzi działalność wytwórczą w rolnictwie, leśnictwie lub rybołóstwie albo wykonuje zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki, w świetle ustawy Prawo o ochronie środowiska jest podmiotem korzystającym ze środowiska. Zgodnie z tym samym aktem prawnym każda osoba (również przedsiębiorca) ma prawo do korzystania ze środowiska w zakresie wprowadzania do niego substancji i energii oraz korzystania z wód w związku z zaspokojeniem potrzeb osobistych i własnego gospodarstwa domowego bez konieczności stosowania instalacji. Jeśli jednak korzystanie ze środowiska wykracza poza te ramy, zazwyczaj konieczne jest spełnienie dodatkowych wymogów i dopełnienie pewnych formalności.
Kiedy potrzebne jest pozwolenie na korzystanie ze środowiska?
Działalność przemysłowa niestety często wymaga naruszenia równowagi przyrodniczej. Dlatego rozwój wymaga pewnych kompromisów. Nie jest jednak możliwe swobodne korzystanie ze środowiska w dowolnym zakresie – brak regulujących to przepisów mógłby szybko doprowadzić do degradacji ekosystemów. O pozwolenie i spełnienie odpowiednich norm należy zadbać m.in. wtedy, gdy działalność wiąże się z:
- emisją gazów lub pyłów do atmosfery – należy pamiętać o obowiązku corocznego składania sprawozdań do KOBiZE,
- zrzutem ścieków do rzek lub do ziemi – warto zapoznać się w tej kwestii z regulacjami zawartymi w prawie wodnym,
- produkcją dużej ilości odpadów – niezbędne będzie wdrożenie efektywnej gospodarki odpadami oraz rejestracja i raportowanie do BDO,
- przewozem materiałów niebezpiecznych – istotne regulacje zawarte są w umowie ADR,
- obrotem materiałami niebezpiecznymi – co wymaga odpowiedniego oznakowania zgodnie z dyrektywami Reach i CLP.
Każdą instalację, która powoduje konsekwencje dla środowiska, należy zgłosić i uzyskać pozwolenie na jej użytkowanie.
Szkolenia ochrona środowiska, kursy z ochrony środowiska
Ze względu na szybko zmieniające się przepisy prawa w zakresie ochrony środowiska oraz doniosłość tego tematu, warto zainwestować w odpowiednie szkolenia z ochrony środodowiska dla pracowników przedsiębiorstwa. Prowadzone są one w postaci warsztatów, kursów, webinarów, szkoleń, seminariów i konferencji. Ich nadrzędnym zadaniem jest zbudować świadomość obowiązków z zakresu ochrony środowiska, zapewnić znajomość przepisów prawa, a następnie wyposażyć w wiedzę i umiejętności niezbędne do wdrożenia odpowiednich procedur i zasad postępowania zapewniających zgodność działalności z obowiązującym prawem. Najpopularniejsze obecnie kursy i szkolenia dotyczące ochrony środowiska to między innymi:
- szkolenia BDO, czyli dotyczące Bazy Danych Odpadowych i obowiązków raportowych przedsiębiorców,
- szkolenia KOBIZE, czyli dotyczące sprawozdawczości do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami,
- warsztaty dotyczące systemu zarządzania środowiskowego zgodnego z normą ISO 14001,
- szkolenia z gospodarki odpadami oraz dotyczące transgranicznego przemieszczenia odpadów,
- kursy oraz szkolenia z prawa wodnego omawiające zasady dostępu do wód, gospodarki wodnej itp.,
- wydarzenia dotyczące obrotu materiałami niezbezpiecznymi (zobacz REACH i CLP) oraz ich przewozu (ADR),
- szkolenia OZE dotyczące zasad prowadzenia inwestycji w zieloną energię,
- wydarzenia omawiające Prawo ochrony środowiska oraz powiązane ustawy i akty wykonawcze,
- szkolenia poświęcone kwestiom odpowiedzialności i sankcjom karnym w ochronie środowiska,
- szkolenia omawiające postępowanie w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko,
- kurs specjalista ds. ochrony środowiska przygotowujący do wykonywania zawodu.
Coraz więcej kursów i szkoleń z ochrony środowiska realizowanych jest online, co znacznie zwiększa dostęp do sprawdzonej wiedzy w tym temacie. Ofertę szkoleń stacjonarnych z ochrony środowiska znajdziemy głównie w dużych miastach. Prym w tym względzie wiodą Warszawa, Poznań, Katowice, Kraków, Wrocław, Rzeszów, Lublin, Bydgoszcz, Gdańsk, Szczecin oraz Łódź. Osobną kategorię stanowią wydarzenia online: kurs ochrona środowiska online może być doskonałym sposobem na poznanie podstawowych zagadnień w obszarze ochrony środowiska. Warto również rozważyć udział w kongresach, targach i konferencjach z ochrony środowiska, które pozwalają nie tylko zyskać dostęp do sprawdzonej wiedzy, ale również budować sieć kontaktów zawodowych oraz zapoznawać z trendami w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego.
Kto powinien rozważyć szkolenie ochrona środowiska?
Wiele przedsiębiorstw boryka się z problemem wdrożenia racjonalnej i efektywnej gospodarki odpadami, zapewnienia zmniejszenia emisji spalin, gazów i śladu węglowego, wdrożeniem przepisów wynikających z dyrektywy REACH i CLP, zapewnieniem efektywności gospodarki wodno-ściekowej czy też minimalizacją strat energii. Inne zagadnienia wymagające uwagi przedsiębiorców to między innymi tematy ochrony powietrza, pozwoleń i standardów emisyjnych, wprowadzania opakowań do obrotu, prowadzenia procesów inwestycyjnych i ekoprojektowania, raportowania do KOBiZE, opłat i sprawozdawczości środowiskowej, obowiązków związanych z prowadzeniem składowisk czy też zagadnienia z obszaru systemów zarządzania środowiskowego. Wywiązywanie się z obowiązków środowiskowych przy jednoczesnym zachowaniu możliwości rozwoju firmy wymaga fachowej wiedzy z zakresu prawa ochrony środowiska oraz praktycznych rozwiązań dla przedsiębiorstw: zarówno w obszarze technologii, jak i metod zarządzania i wiedzy specjalistycznej. Wiedza ta jest szczególnie przydatna w przedsiębiorstwach z branż: chemicznej, spożywczej, odpadowej, górniczej, budowlanej, energetycznej, paliwowej, utilities, logistycznej czy też szeroko pojętego przemysłu wytwórczego i przetwórczego. Efektywną metodą dostarczenia tej wiedzy mogą być między innymi specjalistyczne szkolenia, konferencje i kursy dotyczące ochrony środowiska. Są one kierowane przede wszystkim do:
- kadry menedżerskiej przedsiębiorstw z branż wymienionych powyżej,
- specjalistów ds. procesów produkcyjnych i służb utrzymania ruchu,
- specjalistów ds. ochrony środowiska,
- działów ochrony środowiska i gospodarki komunalnej w jednostkach publicznych i samorządowych,
- kierowników zakładów produkcyjnych czy laboratoriów środowiskowych.