Rodzaje szkoleń: poznaj rodzaje, typy i formy szkoleń

Spis treści:

1. Co to jest szkolenie?
2. Rodzaje szkoleń
3. Jaki rodzaj szkolenia wybrać?
4. Podsumowanie

Co to jest szkolenie?

Zanim omówimy poszczególne rodzaje szkoleń dostępnych na polskim rynku warto poświęcić chwilę na sprawdzenie czym tak naprawdę jest szkolenie. Szkolenie może być bowiem zarówno wydarzeniem o charakterze edukacyjnym w trakcie, którego przekazywana jest wiedza czy rozwijane konkretne umiejętności, jak też jest to proces. Szkolenie, czyli proces nauczania, rozwoju, zdobywania wiedzy, umiejętności czy kompetencji. W naszym krótkim przeglądzie rodzajów szkoleń skupimy się jednak na pierwszym z przytoczonych znaczeń słowa szkolenie, czyli na różnego rodzaju eventach o charakterze merytorycznym, edukacyjnym, dydaktycznym czy informacyjnym.

Rodzaje szkoleń

Jakie rodzaje szkoleń dostępne są na rynku? Rynek edukacyjny zmienia się bardzo szybko, a w związku z tym w ofercie pojawiają się coraz to nowe rodzaje szkoleń. Które rodzaje szkoleń są najpopularniejsze?

Ze względu na sposób organizacji wyróżniamy:

• Szkolenie otwarte – są to szkolenia, na które może zapisać się każda osoba spełniająca kryteria określone przez organizatora. Z reguły jest to chęć uczestnictwa w szkoleniu na dany temat i w określonym miejscu i czasie. Z udziałem w szkoleniu otwartym wiąże się również z reguły konieczność poniesienia opłaty z tytułu uczestnictwa, ale zdarzają się również otwarte szkolenia bezpłatne. Szkolenia otwarte dotyczą z reguły popularnych tematów, dobrym przykładem są między innymi szkolenia z umiejętności miękkich.
• Szkolenie zamknięte – szkolenie zamknięte oznacza, że jest ono organizowane na potrzeby konkretnego podmiotu. Podmiotem tym może być osoba indywidualna, ale najczęściej jest to firma lub instytucja, która zamawia zorganizowanie szkolenia na wybrany przez siebie temat dla swoich pracowników czy współpracowników. Szkolenia zamknięte bywają nazywane również szkoleniami szytymi na miarę, ponieważ ten rodzaj szkolenia zakłada, że jego program powstaje pod konkretne potrzeby zamawiającego.

Ze względu na formę zajęć wyróżniamy:

• Szkolenie stacjonarne – kolejnym rodzajem szkolenia są szkolenia stacjonarne, a więc realizowane w tradycyjnej sali szkoleniowej.
• Szkolenie online, przez Internet, zdalne na żywo – są to wszelkiego typu szkolenia realizowane online, przez sieć Internet, ale na żywo. Uczestnicy logują się do wirtualnej sali szkoleniowej (np. poprzez aplikację Microsoft Teams lub Zoom) w z góry ustalonym terminie i uczestniczą w zajęciach. Zajęcia takie pozwalają na zadawanie pytań, przeprowadzenie dyskusji czy też ćwiczenia grupowe. Jest to więc forma zbliżona do tradycyjnych szkoleń stacjonarnych.
• E-szkolenie, szkolenia e-learningowe – jest to kolejny rodzaj szkoleń internetowych, ale w postaci uprzednio przygotowanych materiałów, np. nagrań video czy ćwiczeń w postaci specjalnego programu. Główną zaletą tego rodzaju szkoleń jest możliwość zalogowania się do systemu e-learning w dogodnym dla nas czasie i miejscu i realizowania programu we własnym tempie. Istotną wadą jest brak kontaktu z autorem szkolenia, a co za tym idzie brak możliwości zadania pytania w trakcie kursu, dopytania o trudniejsze kwestie itp. Nie mamy również kontaktu z innymi uczestnikami i z reguły ich nie znamy.
• Kurs, kurs online i e-kurs – słowem kurs zwyczajowo określało się długotrwałe szkolenie, które wymaga uczestnictwa w wielu sesjach czy zjazdach w celu przyswojenia materiału. Dzisiaj coraz częściej słów kurs i szkolenie używa się na zmianę. jest to rodzaj kursu, który dostępny jest przez sieć Internet. Słowa e-kurs używa się dla określenia zarówno kursów multimedialnych, video, jak i w postaci np. bloga, w którym kolejne wpisy odpowiadają kolejnym lekcjom lub porcjom materiału. Kursy online, tak jak i szkolenia online, mogą być również realizowane na żywo przez sieć Internet.

Ze względu na tematykę szkolenia:

• szkolenia miękkie - ich celem jest rozwijać umiejętności miekkie (kompetencje miękkie), czyli takie, które nie dotyczą specjalistycznej wiedzy, ani twardych umiejętności niezbędnych w danym zawodzie, ale koncentrują się na rozwoju umiejętności indywidualnych szkolonych osób przydatnych w każdej branży i na każdym stanowisku. 
• szkolenia twarde (inaczej specjalistyczne) - koncentrują się na przekazywaniu specjalistycznej wiedzy, rówież zagadnień charakterystycznych dla danego zawodu czy branży. Ich głównym celem jest zapoznanie uczestników z określoną wiedzą merytoryczną oraz wyposażenie uczestników w praktyczne umiejętności: techniczne, zawodowe itp. 

Ze względu na liczebność grupy:

• szkolenia indywidualne - pozwalające przygotować program szkolenia pod konkretną osobę,
• szkolenia grupowe - koncentrujące się na grupie osób i rozwoju posiadanych przez jej członków umiejętności oraz wiedzy.

Ze względu na grupę docelową wyróżniamy m.in.:

• szkolenie biznesowe, szkolenie dla firm i pracowników,
• szkolenia dla osób indywidualnych,
• szkolenia zawodowe - dla osób pragnących zdobyć zawód,
• szkolenia branżowe i dla specyficznych grup zawodowych, np. dla nauczycieli, dla kosmetologów...

Inne rodzaje szkoleń:

• Warsztat – zwyczajowo słowa warsztaty używa się dla określenia szkoleń, które składają się w przeważającej mierze z ćwiczeń i rozmaitych praktycznych zadań. Dużo mniej czasu w trakcie warsztatów poświęca się na tradycyjny wykład, prelekcję czy przekazywanie teorii. Zapisując się na warsztat możemy więc spodziewać się dużej dawki praktycznych zajęć, np. gier symulacyjnych, pracy w grupie itp.
• Webinar – mianem webinaru zwykło się określać krótkie spotkania online dedykowane ściśle określonej tematyce. Webinar z reguły przekazuje zwięzłe informacje w formie dyskusji czy krótkiej prezentacji. Większość webinarów trwa od kilkudziesięciu minut to maksymalnie kilku godzin.
• Bootcamp – nazwa bootcamp jest niezwykle popularna w branży IT, a zwłaszcza w środowisku programistów. Bootcamp łączy w sobie szkolenie z możliwością nawiązywania kontaktów i wspólną pracą nad doskonaleniem umiejętności i rozwojem wiedzy. Może składać się zarówno z prelekcji i prezentacji, dyskusji, pracy w grupach, jak i typowo praktycznych ćwiczeń, w trakcie których uczestnicy pracują przy wytwarzaniu oprogramowania, a więc uczą się poprzez pracę.
• Seminaria – seminaria to spotkania, których główną częścią jest przekazywanie najnowszej wiedzy w danym temacie i dzielenie się doświadczeniami. Seminaria są szczególnie popularne w zawodach prawniczych, medycznych i innych specjalistycznych.
• Sympozja – również sympozja służą odczytom i zapoznaniu uczestników z najnowszymi osiągnięciami w danej dziedzinie, np. postępami w metodach leczenia złożonych chorób itp. Jest to szczególnie popularny rodzaj szkolenia w środowisku lekarskim.

Jaki rodzaj szkolenia wybrać?

Jak widać rodzaje szkoleń dostępne dla osób prywatnych i pracowników firm są bardzo zróżnicowane. Ich cechą wspólną jest chęć uczestników rozwijania swojej wiedzy, umiejętności, nawiązywania kontaktów i dzielenia się informacjami. Bez względu na to jaki rodzaj szkolenia wybierzemy może ono pomóc nam osiągnąć jeszcze wyższy poziom w dziedzinie, którą się zajmujemy! Wybierając rodzaj szkoleń, w któych chcemy wziąć udział warto zastanowić się jaki jest nasz styl uczenia się oraz czego oczekujemy od danego szkolenia, co pozwoli nam wybrać rodzaj szkolenia dopasowany do naszych indywidualnych potrzeb.

Podsumowanie

Jakie są główne rodzaje szkoleń? Ze względu na typ szkolenia dzielimy je na otwarte i zamknięte, ze względu na formę szkolenia na szkolenia online, hybrydowe oraz stacjonarne. Ze względu na tematykę szkolenia dzielimy na miękkie i twarde. Jakie są inne rodzaje szkoleń? Wyróżniamy też szkolenia indywidualne i grupowe, szkolenia dla pracowników firm i organizacji oraz dla osób indywidualnych/prywatnych, dla grup zawodowych i konkretnych branż itp.