Kompetencje i umiejętności miękkie i twarde – czym są i jak je rozwijać?

Czym są kompetencje i umiejętności miękkie i twarde?

Jaka jest definicja umiejętności miękkich i twardych, czym różnią się one od siebie? Kompetencje miękkie i twarde są dwoma głównymi kategoriami umiejętności, które odnoszą się do różnych aspektów i cech pracy oraz interakcji społecznych. Zanim omówimy czym dokładnie są umiejętności miękkie i twarde, podamy ich definicje i przykłady, warto poświęcić chwilę na wyjaśnienie czym w ogóle są umiejętności.

Co to są umiejętności? Umiejętności to zdolności nabyte poprzez doświadczenie, szkolenie i praktykę, które pozwalają jednostce efektywnie wykonywać określone zadania, rozwiązywać problemy i osiągać cele. Mogą być one zdobywane poprzez formalne nauczanie, praktykę w pracy, samokształcenie czy też poprzez doświadczenia życiowe.

Czym są umiejętności twarde?

Definicja umiejętności twardych: Umiejętności twarde odnoszą się do mierzalnych umiejętności, które są konkretnie związane z danym zawodem, zawierają w sobie wiedzę techniczną, konkretne narzędzia czy umiejętności potrzebne do wykonywania określonych zadań. Zamiennie określa się je również jako: kompetencje twarde, umiejętności techniczne i specjalistyczne, kompetencje branżowe itp.

Przykłady umiejętności twardych: Umiejętności te obejmują znajomość języków programowania, umiejętności matematyczne, doświadczenie w obsłudze specjalistycznego oprogramowania, umiejętności inżynieryjne, zdolności rachunkowe itp.

Czym są umiejętności miękkie?

Definicja umiejętności miękkich: Umiejętności miękkie dotyczą cech osobistych, społecznych i umiejętności związanych z komunikacją oraz interakcjami międzyludzkimi. Są one bardziej ogólne i trudniejsze do zmierzenia, a często obejmują cechy osobowościowe i umiejętności społeczne. Zamiennie określa się je jako: kompetencje miękkie, kompetencje społeczne, umiejętności interpersonalne.

Przykłady umiejętności miękkich: Umiejętności takie jak zdolność do współpracy w zespole, komunikacja interpersonalna, umiejętność rozwiązywania problemów, przywództwo, zarządzanie czasem, elastyczność, empatia, umiejętność negocjacji, umiejętności prezentacyjne itp.

Różnice między kompetencjami miękkimi a twardymi

Kompetencje miękkie, czy też umiejętności miękkie od twardych różni kilka zasadniczych czynników. Najważniejsze z nich to:

• Mierzalność: Umiejętności twarde są łatwiejsze do zmierzenia i oceny ze względu na ich konkretną naturę, podczas gdy umiejętności miękkie są bardziej subiektywne i trudniejsze do oceny. Typową umiejętnością twardą jest znajomość języka obcego, którą możemy zmierzyć przy pomocy różnego rodzaju testów badających znajomość między innymi słownictwa i zasad gramatyki. Umiejętnością miękką jest umiejętność efektywnego porozumiewania się, która jest trudno mierzalna, zależna od kontekstu, sytuacji, osób komunikujących się itp.


• Związane z pracą: Umiejętności twarde są bezpośrednio związane z konkretnym stanowiskiem pracy, podczas gdy umiejętności miękkie są przydatne we wszystkich dziedzinach życia. Typową umiejętnością twardą przydatną w kontekście zawodu może być na przykład znajomość przepisów podatkowych u pracownika zatrudnionego w księgowości. Umiejętność miękka to natomiast zdolność do nawiązywania kontaktów, która pozwala tej osobie nawiązywać relacje zarówno w pracy w zawodzie księgowego, jak też w każdej innej sytuacji.


• Rozwijalność: Umiejętności twarde zazwyczaj wymagają określonego szkolenia lub doświadczenia technicznego, podczas gdy umiejętności miękkie mogą być rozwijane również przez doświadczenie życiowe, szkolenia interpersonalne i praktykę. Trudno jest się nauczyć w życiu programowania w języku Python, ale z powodzeniem w codziennym życiu możemy się uczyć asertywności, czyli cenionej umiejętności miękkiej.

Zarówno umiejętności twarde, jak i miękkie są istotne w środowisku zawodowym. Współdziałanie obu rodzajów umiejętności często stanowi klucz do sukcesu zawodowego i osobistego.

Jak opisywać posiadane kompetencje miękkie i twarde w CV?

Szukając pracy powinniśmy przekazać potencjalnemu pracodawcy jakie umiejętności posiadamy. Dotyczy to zarówno umiejętności miękkich, jak i twardych. Jednakże sposób ich prezentacji w naszym CV często może się znacząco różnić. Opisując kompetencje miękkie i twarde w CV, ważne jest, aby pokazać swoje umiejętności w sposób klarowny i przystępny. Przeczytaj jakie umiejętości wpisiwać w CV?

Umiejętności twarde:

• Wyraźne punkty: Podaj konkretne umiejętności związane z twoim doświadczeniem zawodowym. Na przykład, pracując jako programista, możesz wskazać znajomość konkretnych języków programowania czy narzędzi wykorzystywanych w programowaniu. Często może to przybrać postać wylistowanych umiejętności wraz ze skrótowym określeniem ich poziomu. Klasycznym przykładem jest tutaj podawanie stopnia znajomości języka obcego, który możemy określać słownie (np. begginer, intermediate, advanced w przypadku języka angielskiego) lub poprzez podanie oficjalnego poziomu znajomości (np. A1, B1, C1…).


• Stanowiska, zakres odpowiedzialności, osiągnięcia: Najczęściej wykorzystywanym sposobem przekazania jakie umiejętności twarde posiadamy jest też przekazanie informacji jakie stanowiska zajmowaliśmy wraz z informacją o zakresie obowiązków oraz osiągnięciach. Jeśli to możliwe, dodaj liczbowe lub mierzalne osiągnięcia. Na przykład, jeśli byłaś bądź byłeś zaangażowany w projekt, który przyniósł oszczędności finansowe lub zwiększył wydajność, podaj konkretne liczby, aby to uwiarygodnić. Jeśli twoja odpowiedzialność polegała na przygotowaniu jakiegoś rozwiązania należy je opisać. Przykładem może być: „odopowiedzialność za zaprojektowanie wyglądu nowej strony internetowej firmy” w przypadku osoby zatrudnionej na stanowisku grafik komputerowy.

Umiejętności miękkie:

• Opisz je konkretnie: Podaj przykłady, jakie umiejętności posiadasz. Możesz wymienić je w postaci chmury terminów czy też wypunktowanej listy. Pamiętaj jednak, aby nie przesadzać i wymieniać posiadane kompetencje pod kątem konkretnego stanowiska, o które się ubiegasz. Przygotuj się też, aby w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej podać przykłady sytuacji, w których wykorzystanie posiadanych kompetencji przyczyniło się do osiągnięcia sukcesu.


• Przykłady sytuacji: W CV możesz również skrótowo opisać sytuacje, w których te umiejętności były istotne. Skup się na sukcesach lub problemach, które udało ci się rozwiązać dzięki tym umiejętnościom. Przykładem takiego opisu może być „podniesienie wskaźnika satysfakcji klienta o 20% dzięki wysokim umiejętnościom komunikacji” w CV pracownika odpowiedzialnego za obsługę klientów w salonie firmowym.

Pamiętaj, że opisując posiadane kompetencje miękkie i twarde należy być gotowym, aby w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej podać przykłady, w których wykorzystywaliśmy dane umiejętności, a ich zastosowanie przyniosło pozytywne efekty.

Umiejętności miękkie (przykłady)

Oto lista gotowych do użycia przykładów umiejętności miękkich, które można użyć w CV.

• Dobra organizacja pracy i zarządzanie czasem.
• Wysoka dbałość o pozytywną atmosferę oraz efektywną komunikację w zespole.
• Umiejętność skutecznego rozwiązywania konfliktów i wypracowywania kompromisów.
• Motywowanie pracowników w zespołach o różnorodnym składzie i wielkości.
• Umiejętność logicznego i analitycznego myślenia wspierająca podejmowanie decyzji.
• Duża kreatywność oraz zdolność do wprowadzania innowacji.
• Doskonałe umiejętności komunikacyjne i efektywna praca w zespole.
• Silna motywacja do osiągania celów zawodowych.
• Łatwość w realizowaniu zadań oraz skupienie na osiągnięciu celu.
• Umiejętność perswazji i przekonywania.
• Umiejętność delegowania zadań i skuteczne ich monitorowanie.
• Życzliwe podejście i pozytywne nastawienie w relacjach międzyludzkich.
• Dobre ustalanie priorytetów i terminowe realizowanie zadań.
• Wysoki poziom kultury osobistej w kontaktach zawodowych.
• Łatwość w nawiązywaniu relacji z klientami oraz obsługa „trudnych klientów”.
• Otwartość na ciągłą naukę i rozwój osobisty.
• Umiejętność pracy zgodnie z wytycznymi oraz procedurami w miejscu pracy.
• Szybkie adaptowanie się do nowych środowisk pracy.

Umiejętności twarde (przykłady)

• Znajomość języków programowania: PHP, JavaScript...
• Prawo jazdy kategorii B oraz 5 lat praktyki w prowadzeniu pojazdów.
• Znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie (poziom C1).
• Znajomość pakietu Office: Word, Excel, Outllok, PowerPoint.
• Doświadczenie w zarządzaniu marką, od pozycjonowania po prowadzenie kampanii reklamowych.
• Znajomość przepisów podatkowych oraz kadrowo-płacowych.
• Bardzo dobra znajomość programów wchodzących w skład pakietu Adobe Creative Cloud.
• Doskonała znajomość zasad SEO on-site i off-site.
• Uprawnienia elektryczne SEP1, SEP2…
• Znajomość zasad zarządzania projektami zgodnie z metodyką PMBOK.
• Wiedza z zakresu AML i KYC.

Warto podkreślić, że lista umiejętności twardych będzie znacząco różniła się w zależności od wykonywanego zawodu czy branży, w której pracujemy. Dlatego nie sposób dostarczyć listy gotowej do użycia w naszym CV.

Jak rozwijać kompetencje miękkie?

Rozwijanie kompetencji miękkich jest kluczowe dla sukcesu osobistego i zawodowego. Pracodawcy cenią wysokie umiejętności miękkie, ponieważ są kluczem do tworzenia efektywnych zespołów oraz udanego środowiska pracy. Te umiejętności pozwalają na skuteczniejszą komunikację, lepsze zarządzanie stresem, zdolność do współpracy z innymi, rozwiązywanie problemów oraz adaptację do zmian. Wysoko rozwinięte kompetencje miękkie przekładają się na zdolność do efektywnego radzenia sobie z różnorodnymi sytuacjami, co prowadzi do lepszej współpracy, większej innowacyjności i osiągania celów organizacyjnych. Pracodawcy doceniają te umiejętności, ponieważ są kluczowe dla sukcesu firmy, zarządzania zespołem oraz nawiązywania trwałych relacji z klientami.

Wysoko rozwinięte kompetencje miękkie odgrywają istotną rolę również w życiu osobistym, ponieważ ułatwiają skuteczną komunikację, budowanie zdrowych relacji, radzenie sobie z emocjami oraz rozwiązywanie konfliktów. Te umiejętności pomagają w lepszym zrozumieniu siebie i innych, co sprzyja budowaniu trwałych więzi, osiąganiu harmonii oraz sukcesu w relacjach osobistych. Wysoko rozwinięte kompetencje miękkie umożliwiają lepsze radzenie sobie z wyzwaniami życiowymi, wzmacniając zdolność adaptacji do zmian i wspierając rozwój osobisty w różnych dziedzinach życia.

Oto kilka sposobów, w jaki można rozwijać te umiejętności:

• Samodyscyplina i refleksja. Uważne obserwowanie siebie w różnych sytuacjach i refleksja nad własnymi działaniami są kluczowe. Przyjrzyj się swojemu zachowaniu w różnych sytuacjach, zastanów się, co możesz poprawić i jakie zachowania mogą przyczynić się do osiągnięcia sukcesu oraz lepszych relacji z otoczeniem.


• Szkolenia i kursy. Istnieje wiele kursów online i szkoleń oferujących rozwój umiejętności miękkich. Wybierz takie, które odpowiadają Twoim celom i skoncentruj się na ich rozwijaniu. Dostępne są one stacjonarnie oraz online, więc możesz z nich skorzystać bez względu na to, gdzie mieszkasz.


• Praktyka w życiu codziennym. Aktywnie pracuj nad swoimi kompetencjami miękkimi w codziennych interakcjach. Ćwicz umiejętność empatii, aktywnego słuchania czy rozwiązywania konfliktów zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym.


• Mentorstwo i coaching. Poszukiwanie mentorów lub coachów, którzy pomogą Ci w rozwijaniu konkretnych umiejętności, może być bardzo pomocne. Dzięki ich wsparciu otrzymasz wskazówki i feedback, które pomogą w dalszym rozwoju.


• Czytanie literatury. Istnieje wiele książek, artykułów i badań poświęconych rozwojowi kompetencji miękkich. W księgarniach dostępnych jest cały szereg poradników poświęconych rozwojowi osobistemu. Przeczytaj i zgłębiaj wiedzę na ten temat, aby lepiej zrozumieć i doskonalić swoje umiejętności.


• Trening interpersonalny. Ćwicz umiejętności komunikacyjne poprzez prowadzenie rozmów z różnymi osobami, zarówno w życiu codziennym, jak i w środowisku zawodowym. Ćwicz umiejętność słuchania i wyrażania swoich myśli w klarowny i zrozumiały sposób.


• Otwartość na feedback. Otwórz się na informację zwrotną, czyli opinie innych na temat Twojego zachowania i reaguj na nie. Zrozumienie swoich mocnych stron i obszarów do poprawy pomoże w ciągłym doskonaleniu się.


• Podejmuj się nowych wyzwań i zdobywaj doświadczenia.Wychodzenie poza strefę komfortu może pomóc w rozwoju umiejętności miękkich. Podejmowanie się nowych zadań, angażowanie się w różne projekty czy pracę z różnymi ludźmi przyczynia się do poszerzenia zdolności miękkich.

Regularna praktyka i zaangażowanie w rozwój kompetencji miękkich przyniosą pożądane efekty, pozwalając na efektywniejsze poruszanie się w życiu osobistym i zawodowym.

Jak rozwijać kompetencje twarde?

Rozwój kompetencji twardych, które są zwykle związane z konkretną wiedzą techniczną lub umiejętnościami specjalistycznymi, może być osiągnięty na wiele różnych sposobów.

• Szkolenia i kursy specjalistyczne. Uczestnictwo w kursach, szkoleniach, warsztatach lub programach rozwojowych związanych z twoją dziedziną czy branżą. Pozwala to na uzyskanie nowej wiedzy i aktualizację umiejętności.


• Samokształcenie i nauka online. Często skuteczne jest również korzystanie z zasobów edukacyjnych online, takich jak kursy internetowe, podręczniki, artykuły czy materiały video, aby poszerzyć swoją wiedzę w danej dziedzinie.


• Doświadczenie praktyczne. Aktywne uczestnictwo w projektach, praktyki, staże, wolontariat czy praca zawodowa, które pozwolą na praktyczne zastosowanie nabytej wiedzy. Nie bez kozery mówi się, że uczymy się poprzez doświadczenie.


• Mentorstwo i coaching. Szukanie mentorów lub coachów, którzy posiadają doświadczenie w danej dziedzinie i mogą przekazać praktyczne wskazówki oraz pomóc w rozwoju kompetencji.


• Certyfikaty i egzaminy zawodowe. Warto zapisać się na studia, a także programy rozwojowe przygotowujące do egzaminów certyfikacyjnych w danej dziedzinie, które będą okazją do zdobycia wiedzy oraz potwierdzą posiadane umiejętności.


• Networking i udział w konferencjach branżowych. Udział w konferencjach, seminariach czy spotkaniach branżowych, gdzie można poznać nowe trendy, wymieniać się doświadczeniami i budować relacje zawodowe to doskonały sposób na rozwój kompetencji twardych.

Rozwój kompetencji twardych wymaga zaangażowania, praktyki oraz stałego dążenia do poszerzania swojej wiedzy w konkretnych obszarach zawodowych.

Podsumowanie

Warto inwestować w rozwój zarówno kompetencji miękkich, jak i twardych, ponieważ oba rodzaje umiejętności uzupełniają się wzajemnie, tworząc kompletny zestaw narzędzi niezbędnych do osiągnięcia sukcesu w życiu zawodowym i osobistym. Kompetencje miękkie, jak empatia, umiejętność komunikacji czy asertywność pomagają w budowaniu relacji, zarządzaniu zespołem i efektywnym działaniu w złożonych sytuacjach. Z drugiej strony, kompetencje twarde, takie jak specjalistyczna wiedza techniczna czy umiejętności językowe, zapewniają podstawę do wykonywania konkretnych zadań oraz realizowania określonych obowiązków. Te dwie sfery umiejętności, jak yin i yang, są wzajemnie powiązane i uzupełniają się, tworząc kompleksowy zestaw umiejętności niezbędnych do osiągnięcia sukcesu zarówno w pracy, jak i w życiu osobistym.