Ochrona środowiska to wspólny interes wszystkich mieszkańców Ziemi. Jednocześnie jednak eksploatowanie jej zasobów pozwala na rozwój gospodarczy i technologiczny. Równowagę w tym zakresie pomagają zachować obowiązujące w różnych krajach przepisy. W Polsce ich głównym źródłem jest ustawa Prawo ochrony środowiska. Jakie obowiązki nakłada na przedsiębiorców wraz z powiązanymi aktami prawnymi?
Ochrona środowiska a prowadzenie przedsiębiorstwa
Prowadzenie działalności gospodarczej niemal zawsze wiąże się z jakimś wpływem na środowisko. Istnieją organizacje, które z uwagi na charakter swoich działań czy też podejmowane świadomie kroki wywierają go w stopniu minimalnym. Inne jednak produkują duże ilości odpadów, emitują gazy i pyły lub odprowadzają ścieki do rzek. Każdy przedsiębiorca ma jednak obowiązek przestrzegania przepisów zawartych w ustawie Prawo ochrony środowiska i powiązanych aktach prawnych – m.in. ustawie Prawo Wodne. Najważniejszym aktem w zakresie ochrony środowiska w Polsce jest Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001 Nr 62 poz. 627), jednakże obowiązków nałożonych na przedsiębiorców w zakresie ochrony środowiska jest znacznie więcej niż te wynikające z ustawy.
Podstawowym wymogiem jest konieczność uzyskania pozwolenia na wszystkie działania, które wykraczają poza tzw. zwykłe korzystanie ze środowiska. To m.in. wspomniane już emisja gazów lub pyłów, odprowadzanie ścieków, produkcja dużych ilości odpadów lub znaczny pobór wody, a także korzystanie z instalacji, które to umożliwiają. Ponadto na przedsiębiorcach ciąży wiele innych obowiązków związanych z ochroną środowiska.
Ochrona środowiska – inne obowiązki przedsiębiorcy
Zgodnie z Prawem ochrony środowiska oraz innymi aktami prawnymi przedsiębiorca jest zobowiązany m.in. do:
- odpowiedniej organizacji pracy,
- podejmowania działań eliminujących lub ograniczających szkody na środowisku, które mogą wynikać z nieprzestrzegania zasad jego ochrony przez pracowników,
- zatrudniania osób o odpowiednich kwalifikacjach do sprawowania funkcji związanych z ochroną środowiska.
Przedstawiając temat nieco bardziej szczegółowo, każdy przedsiębiorca ma obowiązek:
- uzyskania odpowiednich decyzji administracyjnych związanych z korzystaniem ze środowiska i swoją działalnością: pozwoleń, zezwoleń, uzgodnień itp.,
- ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska,
- prowadzenia ewidencji rodzaju i wielkości korzystania ze środowiska (np. ewidencji odpadów),
- prowadzenia pomiarów emisji,
- opracowania dokumentów związanych z możliwością wystąpienia poważnych awarii.
Rynek szkoleniowy oferuje szerokie wsparcie przedsiębiorcom w zakresie spełnienia wymogów formalno-prawnych w obszarze ochrony środowiska. Tematy szkoleń z ochrony środowiska, które warto rozważyć w firmie to między innymi:
- szkolenia BDO – szkolenia pozwalające zapoznać się czym jest Baza Danych Odpadowych i wypełnić obowiązki raportowe do BDO,
- szkolenia KOBIZE – każda firma, która użytkuje samochód albo posiada klimatyzację w biurze ma czas do końca lutego na złożenie sprawozdania o emisjach spalin i gazów do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami,
- szkolenia z gospodarki odpadami – kompleksowe kursy pozwalające poznać zasady prowadzenia efektywnej gospodarki odpadami,
- szkolenia dotyczące opakowań – szkolenia te pozwalają zapoznać się przedsiębiorcom jakie są ich obowiązki związane z wprowadzaniem i obrotem opakowaniami,
- szkolenia i kursy z prawa wodnego - zrzut ścieków do rzek lub do ziemi uregulowany jest przepisami prawa wodnego,
- kursy i szkolenia ADR - przewóz materiałów niebezpiecznych uregulowany został w umowie ADR,
- szkolenia REACH oraz CLP - obrót materiałami niebezpiecznymi oraz ich oznakowanie uregulowane zostały w dyrektywach Reach i CLP.
Warto pamiętać, że prowadzenie firmy to nie tylko podatki, księgowość czy konieczność przestrzegania prawa pracy. To również odpowiedzialność względem środowiska naturalnego, a w tym zakresie istnieje wiele specyficznych przepisów.