Czym jest ESG i jak wpływa na działalność firm i organizacji?

Czym jest ESG?

ESG to trójwarstwowe podejście do zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności biznesu. Skrót ESG odnosi się do trzech kluczowych obszarów:

• Environment (środowisko): obejmuje działania związane z ochroną środowiska, redukcją emisji gazów cieplarnianych, gospodarowaniem odpadami, efektywnością energetyczną i zrównoważonym wykorzystaniem zasobów naturalnych.


• Social (społeczna odpowiedzialność biznesu): dotyczy relacji firmy z jej interesariuszami, w tym pracownikami, społecznością lokalną, dostawcami i klientami. W skład obszaru społecznego wchodzi również kwestia różnorodności, równości i etyki w miejscu pracy.


• Governance (zarządzanie przedsiębiorstwem lub ład korporacyjny): odnosi się do struktury zarządzania, zasad etycznego prowadzenia biznesu, przejrzystości, odpowiedzialności korporacyjnej i zgodności z przepisami prawa.

ESG stawia na zrównoważony rozwój, uwzględniając zarówno aspekty ekonomiczne, jak i społeczne oraz środowiskowe. Wprowadzenie podejścia ESG może przynieść wiele korzyści dla firm i organizacji, zarówno z punktu widzenia finansowego, jak i reputacyjnego.

Sprawdź szkolenia i kursy ESG

Wpływ ESG na działalność firm i organizacji

ESG ma istotny wpływ na działalność firm i organizacji. Przede wszystkim, podejście ESG pomaga firmom identyfikować i zarządzać ryzykiem związanym z działalnością. Dzięki analizie aspektów środowiskowych, społecznych i związanych z zarządzaniem, firmy mogą lepiej zrozumieć potencjalne zagrożenia i wypracować strategie ich minimalizacji.

Ponadto, ESG wpływa na sposób, w jaki firmy budują swoją reputację i relacje z interesariuszami. W dzisiejszych czasach, klienci, inwestorzy i społeczność oczekują, że firmy będą działać w sposób zrównoważony i odpowiedzialny. Firmy, które angażują się w działania zgodne z zasadami ESG, zyskują zaufanie i lojalność swoich interesariuszy. Warto również zauważyć, że ESG może przyczynić się do poprawy wyników finansowych firm. Badania pokazują, że firmy o wysokich standardach ESG często osiągają lepsze wyniki finansowe, ponieważ lepiej radzą sobie z ryzykiem i są bardziej odporne na zmiany rynkowe. Inwestorzy coraz częściej uwzględniają kryteria ESG przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, co sprawia, że firmy o wysokim poziomie odpowiedzialności ESG mogą być bardziej atrakcyjne dla kapitału.

Cele ESG

Wprowadzenie podejścia ESG wymaga określenia konkretnych celów, które firma chce osiągnąć. Cele ESG mogą być różne w zależności od branży, wielkości firmy i specyfiki działalności. Przykładowe cele ESG mogą obejmować:

• Redukcję emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych.
• Poprawę efektywności energetycznej.
• Zwiększenie różnorodności w zespole pracowniczym.
• Wprowadzenie programów społecznej odpowiedzialności biznesu.
• Zmniejszenie zużycia wody i innych zasobów naturalnych.
• Poprawę zarządzania łańcuchem dostaw pod kątem aspektów środowiskowych i społecznych.

Cele ESG powinny być mierzalne, osiągalne i zgodne z wartościami firmy. Mogą być monitorowane i raportowane w ramach procesu raportowania ESG.

Raportowanie ESG

Raportowanie ESG to proces, w którym firmy prezentują informacje na temat swoich działań związanych z ochroną środowiska, społeczną odpowiedzialnością biznesu i zarządzaniem przedsiębiorstwem. Jest to narzędzie, które umożliwia firmom komunikację swoich działań związanych z ESG i informowanie interesariuszy o postępach w realizacji celów ESG.

Raportowanie ESG może obejmować różne aspekty, takie jak:

• Emisja gazów cieplarnianych i inne wskaźniki związane ze środowiskiem (zobacz też raportowanie do KOBIZE).
• Polityka zatrudnienia, bezpieczeństwo i warunki pracy.
• Relacje z klientami, dostawcami i społecznością lokalną.
• Struktura zarządzania, zasady etycznego prowadzenia biznesu.
• Inwestycje społeczne i działania na rzecz społeczności.

Raportowanie ESG może być przeprowadzane zgodnie z różnymi standardami, takimi jak Global Reporting Initiative (GRI) lub Sustainability Accounting Standards Board (SASB). Istnieje również możliwość przeprowadzenia zewnętrznej weryfikacji raportów ESG przez niezależne organy.

Co można i warto raportować?

Oto kilka konkretnych obszarów, które firmy mogą chcieć mierzyć i raportować w ramach ESG:

Środowisko:

• Ślad węglowy: Pomiar emisji gazów cieplarnianych związanych z działalnością firmy.


• Zużycie energii: Monitorowanie zużycia energii elektrycznej, cieplnej i paliw.


• Zarządzanie odpadami: Śledzenie ilości wytwarzanych odpadów oraz stosowanie metod ich redukcji, recyclingu i utylizacji.


• Zużycie wody: Monitorowanie ilości zużywanej wody i podejmowanie działań na rzecz jej efektywnego wykorzystania.

Społeczeństwo:

• Dywersyfikacja zatrudnienia: Monitorowanie różnorodności w zatrudnieniu pod względem płci, pochodzenia etnicznego, wieku, orientacji seksualnej itp.


• Bezpieczeństwo i higiena pracy: Śledzenie wskaźników dotyczących wypadków przy pracy oraz innych zagrożeń zdrowotnych i bezpieczeństwa w miejscu pracy.


• Zadowolenie pracowników: Badanie poziomu satysfakcji pracowników, zagadnienia związane z work-life balance i inicjatywami z zakresu wellbeing oraz ocena klimatu organizacyjnego.


• Zaangażowanie społeczności lokalnej: Ocena wpływu działalności firmy na społeczność lokalną oraz podejmowanie działań na rzecz wspierania lokalnych inicjatyw społecznych i rozwoju.

Zarządzanie przedsiębiorstwem (ład korporacyjny):

• Struktura zarządzania: Ocena struktury zarządzania, w tym składu zarządu i jego niezależności.


• Polityka etyczna: Wdrażanie polityk i procedur związanych z etyką biznesu, unikaniem konfliktów interesów, korupcji itp.


• Wskaźniki finansowe: Raportowanie finansowe, w tym dochodów, zysków, inwestycji i długoterminowej stabilności finansowej.

Oczywiście te konkretne obszary są tylko przykładami, a zakres i szczegóły pomiarów mogą się różnić w zależności od branży, wielkości firmy oraz specyficznych wyzwań i celów organizacji. Kluczowe jest to, aby pomiar był wiarygodny, wiążący i umożliwiał porównywanie wyników w czasie oraz z innymi firmami.

Komunikacja strategii i rezultatów ESG

Istnieje kilka głównych grup interesariuszy, które warto informować o strategii ESG oraz osiąganych przez organizację rezultatach w tym obszarze. Są to przede wszystkim:

• Inwestorzy: Inwestorzy coraz częściej przywiązują wagę do czynników ESG przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Informowanie inwestorów o strategii ESG i osiągnięciach organizacji może zwiększyć ich zaufanie i zainteresowanie inwestycją w firmę.


• Klienci: Klienci coraz bardziej świadomie wybierają produkty i usługi oferowane przez firmy, które przestrzegają zasad zrównoważonego rozwoju. Informowanie klientów o zaangażowaniu organizacji w obszarze ESG może zwiększyć ich lojalność oraz przyciągnąć nowych klientów.


• Pracownicy: Współcześni pracownicy coraz bardziej cenią sobie pracę w firmach, które dbają o społeczeństwo i środowisko. Informowanie pracowników o zaangażowaniu organizacji w obszarze ESG może zwiększyć zaangażowanie i motywację pracowników oraz przyczynić się do budowania pozytywnego wizerunku pracodawcy.


• Społeczność lokalna: Organizacje często działają w konkretnych społecznościach lokalnych, dlatego ważne jest informowanie lokalnej społeczności o inicjatywach związanych z ESG. Może to budować pozytywne relacje z lokalnymi interesariuszami oraz przyczynić się do zwiększenia zaufania społeczności do firmy.


• Partnerzy biznesowi: Informowanie partnerów biznesowych o strategii ESG i osiągnięciach organizacji w tym obszarze może zwiększyć zaufanie i współpracę pomiędzy firmami oraz przyczynić się do budowania długoterminowych relacji biznesowych.


• Organizacje pozarządowe i media: Organizacje pozarządowe oraz media często są zainteresowane działaniami firm w obszarze ESG i mogą pomóc w promowaniu pozytywnych inicjatyw oraz identyfikacji obszarów, które wymagają poprawy. Informowanie tych grup interesariuszy o strategii ESG i osiąganych rezultatach może przyczynić się do budowania zaufania, reputacji oraz długoterminowej wartości firmy.

Branże eksponowane na ESG

Istnieje kilka branż, które zwyczajowo uznaje się za szczególnie eksponowane na czynniki ESG ze względu na ich potencjalny wpływ na środowisko, społeczeństwo i zarządzanie korporacyjne. Niektóre z tych branż to:

Energia: Branża energetyczna jest jednym z kluczowych sektorów pod względem wpływu na środowisko, ze względu na wydobycie, produkcję i dystrybucję energii. Firmy energetyczne często muszą zmierzyć się z wyzwaniami związanymi z emisjami gazów cieplarnianych, zużyciem wody i innymi aspektami środowiskowymi.

Przemysł chemiczny: Produkty chemiczne mogą mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na środowisko i zdrowie ludzi. Firmy w tej branży są zobowiązane do monitorowania i ograniczania emisji zanieczyszczeń, zarządzania odpadami chemicznymi oraz dbania o bezpieczeństwo pracowników.

Przemysł wydobywczy: Wydobycie surowców naturalnych może prowadzić do zniszczenia ekosystemów, degradacji gleby i zanieczyszczenia wody. Firmy wydobywcze muszą działać w sposób zrównoważony, minimalizując swój wpływ na środowisko naturalne i angażując się w rekultywację terenów górniczych.

Rolnictwo i żywność: Sektor rolniczy ma istotny wpływ na środowisko poprzez zużycie wody, emisje gazów cieplarnianych związane z produkcją zwierzęcą oraz utratę bioróżnorodności. Firmy z tego sektora mogą być zobowiązane do stosowania zrównoważonych praktyk rolniczych, ograniczania zużycia pestycydów i nawozów, oraz dbania o dobrostan zwierząt.

Transport: Sektor transportu generuje duże ilości emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń atmosferycznych. Firmy transportowe mogą być zobowiązane do ograniczania emisji poprzez inwestycje w pojazdy o niskiej emisji lub alternatywne źródła napędu, oraz optymalizację swoich tras i floty pojazdów.

W dzisiejszych czasach wdrażanie strategii ESG wydaje się koniecznością praktycznie we wszystkich branżach, ponieważ oczekiwania społeczne i regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju stają się coraz bardziej powszechne. Firmy, które nie podejmują działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, mogą napotkać trudności związane z reputacją, dostępem do kapitału oraz zgodnością z przepisami. Dlatego coraz więcej firm w różnych branżach rozumie konieczność uwzględniania czynników ESG we swojej strategii biznesowej. W Unii Europejskiej trwają również prace nad rozszerzeniem listy podmiotów zobowiązanych do raportowania ESG, a regulacje ujęte zostaną w Dyrektywie CSRD.

Czym jest Dyrektywa CSRD?

Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) to propozycja unijnej dyrektywy, która ma na celu rozszerzenie i ujednolicenie obowiązków raportowania zrównoważonego rozwoju dla europejskich firm. Jest to element inicjatywy "Fit for 55", której celem jest osiągnięcie celów Unii Europejskiej dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do roku 2030 w porównaniu do poziomów z 1990 roku.

Główne punkty dyrektywy CSRD obejmują:

1. Rozszerzenie zakresu raportowania: Dyrektywa CSRD ma na celu rozszerzenie obowiązków raportowania zrównoważonego rozwoju na większą liczbę firm w Unii Europejskiej. Obejmuje to duże spółki notowane na giełdach, ale również średnie firmy oraz niektóre duże firmy nienotowane na giełdach.

2. Ujednolicenie standardów: Dyrektywa CSRD ma na celu ujednolicenie standardów raportowania zrównoważonego rozwoju, co ułatwi porównywanie danych pomiędzy różnymi firmami oraz poprawi transparentność i wiarygodność raportów.

3. Nowe wymogi raportowania: Dyrektywa wprowadza nowe wymogi dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju, w tym informacje dotyczące środowiska, społeczeństwa, ładu korporacyjnego oraz innych kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem.

4. Odpowiedzialność zarządu: Dyrektywa CSRD nakłada na zarządy firm obowiązek zapewnienia odpowiedniej jakości i wiarygodności raportów zrównoważonego rozwoju oraz ich zgodności z wymogami dyrektywy (tzw. compliance).

Dyrektywa CSRD ma na celu wzmocnienie europejskiego systemu raportowania zrównoważonego rozwoju i przyczynienie się do osiągnięcia celów związanych z walką ze zmianami klimatycznymi i promowaniem zrównoważonego rozwoju.

Implementacja strategii ESG w organizacji

Wprowadzenie strategii ESG w organizacji wymaga zrozumienia specyfiki firmy, identyfikacji obszarów, w których można wprowadzić zmiany i określenia celów ESG. Istotne jest zaangażowanie zarządu i pracowników w proces implementacji strategii ESG oraz stworzenie odpowiednich struktur i procedur.

Kluczowe kroki w implementacji strategii ESG to:

1. Analiza stanu obecnego: ocena działań firmy pod kątem aspektów środowiskowych, społecznych i związanych z zarządzaniem. Identyfikacja obszarów, w których można wprowadzić zmiany i osiągnąć cele ESG.


2. Określenie celów ESG: ustalenie konkretnych, mierzalnych celów ESG, które są zgodne z wartościami firmy i potrzebami interesariuszy.


3. Plan działania: opracowanie planu działań, które doprowadzą do osiągnięcia celów ESG. Plan powinien uwzględniać odpowiednie zasoby, harmonogram i odpowiedzialność za realizację działań.


4. Wdrożenie działań: realizacja planu działań, monitorowanie postępów i dostosowywanie strategii w razie potrzeby. Ważne jest zaangażowanie zarządu, pracowników i innych interesariuszy w proces wdrażania strategii ESG.


5. Monitorowanie i raportowanie: regularne monitorowanie postępów w realizacji celów ESG oraz raportowanie wyników. Raportowanie ESG powinno być transparentne i dostępne dla wszystkich interesariuszy.

Implementacja strategii ESG wymaga czasu i zaangażowania, ale może przynieść wiele korzyści dla organizacji, w tym poprawę wyników finansowych, budowanie zaufania interesariuszy i zwiększenie konkurencyjności na rynku.

ESRS w działaniach ESG

ESRS, czyli "Environmental and Social Risk Screening" to proces oceny ryzyka związanego ze środowiskiem i społeczeństwem. Jest to zespół działań, których celem jest identyfikacja, ocena i zarządzanie ryzykiem związanym z potencjalnymi negatywnymi wpływami projektów, inwestycji lub operacji na środowisko naturalne i społeczeństwo. ESRS stosowane jest nie tylko przez firmy, ale też instytucje finansowe, rządy czy organizacje pozarządowe, które chcą zapobiec lub zminimalizować negatywne skutki podejmowanych przez nie działań na środowisko i społeczeństwo.

Proces ESRS zazwyczaj obejmuje kilka kroków, takich jak identyfikacja potencjalnych ryzyk, analiza wpływu na środowisko i społeczność, ocena prawnych i regulacyjnych wymogów, oraz opracowanie strategii zarządzania ryzykiem, które mogą obejmować środki zaradcze, monitoring i raportowanie.

ESG a CSR – podobieństwa i różnice

ESG (Environmental, Social, and Governance) oraz CSR (Corporate Social Responsibility) to dwa różne podejścia do zarządzania społecznie i środowiskowo odpowiedzialnym biznesem. Chociaż mają wiele wspólnych elementów, to istnieją istotne różnice pomiędzy nimi.

Zakres działania:

• ESG: Skupia się na trzech głównych obszarach: środowisku, społeczeństwie oraz rządzeniu korporacyjnym (czyli aspektach związanych z etyką, zasadami zarządzania i strukturą wewnętrzną firmy).


• CSR: Obejmuje szeroki zakres działań społecznych, środowiskowych i gospodarczych, które wykraczają poza podstawową działalność biznesową, aby przyczynić się do dobra społeczeństwa i środowiska.

Odpowiedzialność:

• ESG: Koncentruje się na zarządzaniu ryzykiem związanym z aspektami społecznymi, środowiskowymi i zarządczymi, aby zapewnić długoterminową wartość dla interesariuszy.


• CSR: Wyraża zobowiązanie organizacji do działania na rzecz społeczeństwa i środowiska poza wymogami regulacyjnymi, często poprzez inicjatywy charytatywne, sponsoring, wolontariat itp.

Integracja ze strategią biznesową:

• ESG: Staje się coraz bardziej zintegrowane ze strategią biznesową firm, ponieważ uwzględnienie tych czynników może przynieść korzyści finansowe oraz zminimalizować ryzyko.


• CSR: Może być postrzegane jako oddzielne działanie, często prowadzone przez oddział ds. społeczności lub zespoły odpowiedzialności społecznej.

Wpływ na inwestycje:

• ESG: Jest coraz bardziej istotne dla inwestorów, którzy rozumieją, że czynniki społeczne, środowiskowe i zarządcze mogą mieć wpływ na wyniki finansowe przedsiębiorstwa.


• CSR: Często brane pod uwagę przez inwestorów społecznie odpowiedzialnych, ale może być postrzegane bardziej jako działanie filantropijne niż element decydujący o inwestycji.

ESG skupia się więc w większym stopniu na zintegrowanym podejściu do zarządzania ryzykiem i tworzenia wartości, podczas gdy CSR skupia się na społecznych i środowiskowych inicjatywach, które wykraczają poza podstawową działalność biznesową. Jednak oba te podejścia mogą współgrać i uzupełniać się nawzajem w budowaniu zrównoważonych i społecznie odpowiedzialnych organizacji.

Podsumowanie

ESG jest podejściem, które uwzględnia aspekty środowiskowe, społeczne i związane z zarządzaniem w działalności firm i organizacji. To podejście stawia na zrównoważony rozwój, odpowiedzialność biznesu i budowanie trwałych relacji z interesariuszami. Raportowanie ESG jest narzędziem, które umożliwia firmom komunikację swoich działań związanych z ESG i informowanie interesariuszy o postępach w realizacji celów ESG. Implementacja strategii ESG wymaga analizy obecnej sytuacji, określenia celów, opracowania planu działań i zaangażowania zarządu i pracowników. Wprowadzenie strategii ESG może przynieść wiele korzyści dla organizacji, w tym lepsze wyniki finansowe, budowanie zaufania interesariuszy i zwiększenie konkurencyjności na rynku.