NLP: co to jest NLP i jakie są techniki NLP?

Spis treści:

1. Programowanie neurolingwistyczne. Co to jest NLP?
2. Źródła NLP
3. Jakie są techniki NLP?
4. Kontrowersje związane z NLP
5. Zastosowanie NLP w biznesie
6. Podsumowanie

Programowanie neurolingistyczne. Co to jest NLP?

Skrót NLP powstał od angielskiego zwrotu Neuro-linguistic programming. Czym jest NLP? Programowanie neurolingwistyczne (NLP) to pseudonaukowe podejście do komunikacji, rozwoju osobistego i psychoterapii, wychodzące z założenia, że istnieje silny związek między procesami neurologicznymi (neuro-), językiem (linguistic) i wyuczonymi wzorcami zachowań (programming) i proponuje szereg technik pozwalających zmieniać te wzorce, aby łatwiej osiągać cele życiowe.

W uproszczeniu często mówi się, że NLP to zbiór technik z zakresu komunikacji i metod pracy z posiadanymi wyobrażeniami, których celem jest zmiana schematów zgodnie z którymi postrzegamy i myślimy.

Historia i źródła NLP

Założenia NLP przedstawili w 1975 roku John Grinder i Richard Bandler w książce The Structure of Magic I. Poszukiwali oni efektywnych technik psychoterapii oraz samodoskonalenia zastanawiając się nad przewagami poszczególnych nurtów psychoterapii i przyczynami, dlaczego jedne z nich działają lepiej w danym przypadku, a gorzej w innym. 

Poprzez połączenie wiedzy z zakresu psychologii, psychoterapii, neurologii, lingwistyki, semantyki ogólnej, informatyki oraz teorii systemów doprowadzili oni do powstania interdyscyplinarnego zbioru technik, które służą do wprowadzania zmian w sposobie myślenia i postępowania pojedynczych ludzi, a nawet całych grup. NLP zdobyło pewną popularność w dziedzinie rozwoju osobistego i terapii, jednakże nie jest nauką w tradycyjnym sensie, a jego skuteczność jest kwestionowana przez wielu naukowców.

Jakie są techniki NLP?

Neurolingwistyczne programowanie wykorzystuje szereg technik czy też metod dążących do modyfikacji zachowań oraz odczuć (zarówno u samego siebie, jak i u innych ludzi). Do głównych założeń NLP należy przypisywanie ogromnej mocy słowom: jeśli ich odpowiednio używać, możliwe jest nakłanianie innych do postępowania w określony sposób przy jednoczesnym zachowaniu przekonania, że samodzielnie podjęli daną decyzję. Z tego powodu techniki NLP często postrzegane są jako kontrowersyjne i sprzyjające wywieraniu niechcianego wpływu, a nawet prowadzące do manipulacji.

Najważniejsze techniki NLP to między innymi:

• modelowanie – modelowanie polega na badaniu zachowań, wartości i przekonań człowieka w kontekście jego cech osobowości lub działania, które chciałoby się modelować (na przykład naśladować, powielić, przejąć);
• kotwiczenie – kotwiczenia ma za zadanie stworzenie odruchowych skojarzeń (emocjonalnych powiązań przyczynowo-skutkowych) z danym bodźcem wizualnym, dźwiękowym lub fizycznym;
• metafory – stosowanie metafor ma za zadanie ułatwić spojrzenie na rzeczywistość z innej perspektywy poprzez użycie odpowiedniego języka;
• trans – polega na wykorzystaniu technik podobnych do hipnozy do zmiany przekonań i zachowań;
• linia czasu – technika ta polega na zmianie subiektywnego odczucia czasu i dotarciu do swoich osobistych zasobów oraz przeniesieniu ich w przyszłość;
• switch pattern – polega na tworzeniu skojarzeń między sytuacją odbieraną negatywnie a sytuacją pozytywną poprzez „przeskakiwanie” w myślach między wizualizacjami obu tych odmiennych sytuacji;
• przeramowanie – polega na zmianie kontekstu wypowiedzi w sposób nie zmieniający jej treści, ale tworzący pożądany stan emocjonalny i w efekcie prowadzący do wyciągnięcia odmiennych wniosków.

Kontrowersje związane z NLP

Jak wspomnieliśmy już wyżej NLP uważana jest za pseudonaukę, a jej zastosowanie postrzegane jest jako kontrowersyjne. Przeciwnicy NLP podkreślają brak podstaw naukowych, systemowego udowodnienia skuteczności oraz powinowactwo z manipulacją. Zwłaszcza kwestie etyczne i zarzucane hołdowanie zasadzie „cel uświęca środki” są przyczyną częstej krytyki programowania neurolingwistycznego.

Przeciwnicy NLP podkreślają również, że techniki te stosowane są często przez osoby po prostych kursach i bez specjalnych warunków wstępnych przystąpienia do nich, takich jak wykształcenie, doświadczenie czy zobowiązanie do etycznego stosowania poznanej wiedzy. Środowiska naukowe zwracają też uwagę, że nurt NLP dąży do wprowadzenia własnej terminologii i zmienia znaczenie niektórych słów, co może zniekształcać rzeczywistość.

Zwolennicy NLP powołują się natomiast na ich zdaniem wysoką skuteczność technik NLP, chociaż w ograniczonym zakresie terapeutycznym. Techniki te są stosunkowo często stosowane w psychoterapii, ale także w sporcie oraz biznesie, gdzie przekonania i wyuczone wzorce zachowań mogą stanowić przeszkodę do osiągania celów zawodowych. Jednocześnie nie brakuje osób, które – skuszone wizją zmiany swoich zachowań czy też możliwości wpływania na innych – zawiodły się na technikach NLP.

Zastosowanie NLP w biznesie

O NLP często mówi się w kontekście biznesowym – jego potencjał w tym obszarze został rozpoznany dość szybko. Wiele technik stanowiących część nurtu NLP znalazła zastosowanie w sprzedaży, negocjacjach czy reklamie. Neurolingwistyczne programowanie stosowane jest również w rozwiązywaniu konfliktów oraz w zarządzaniu zespołem.

Z technikami NLP zapoznać się można zarówno poprzez literaturę fachową, jak też specjalistyczne kursy i szkolenia NLP. Warto przy tym zagłębić się w temat zanim zapiszemy się na zajęcia oraz zdawać sobie sprawę, że techniki NLP powinny być używane z odpowiedzialnością oraz traktowane jako uzupełnienie metod rozwoju osobistego, budowania samoświadomości oraz przełamywania własnych schematów w myśleniu i postępowaniu.

W jakich sytuacjach stosuje się techniki NLP w biznesie?

• gdy chemy budować postawy i zachowania asertywne i wzmacniać pewność siebie,
• gdy chcemy mieć lepsze zrozumienie towarzyszących nam emocji i nauczyć się nad nimi panować,
• gdy chcemy zacząć wyciągać wnioski z ponoszonych porażek i nauczyć się przekuwać je w zmiany,
• gdy poprzez postawę, język i zachowania chcemy wpływać na to jak jesteśmy postrzegani,
• gdy szukamy technik pozwalających skuteczniej się komunikować i wpływać na zachowania innych,
• gdy pragniemy rozwinąć warsztat negocjacyjny i umiejętności perswazji,
• gdy chcemy pozbyć się wyuczonych reakcji i zachowań na trudne emocjonalnie sytuacje i mieć większy wpływ na własne uczucia,
• gdy chcemy rozwinąć inteligencję emocjonalną.

Podsumowanie

Co to jest NLP? NLP, czyli programowanie neurolingwistyczne to zbiór technik dotyczących sposobu komunikowania się oraz budowania wyobrażeń oraz ich przekształcania na nowe wzorce myślenia, postrzegania i postępowania. Jakie są najpopularniejsze techniki NLP? Główne techniki NLP to między innymi modelowanie, kotwiczenie, metafory oraz przeramowanie. Skąd biorą się kontrowersje wokół NLP? NLP brakuje systemowych podstaw naukowych, a niewłaściwe wykorzystanie technik NLP może wiązać się z zarzutami manipulacji i nieetycznego postępowania. Gdzie najczęściej wykorzystuje się NLP? NLP stosowane jest w ograniczonym zakresie w psychoterapii oraz w sporcie oraz biznesie, zwłaszcza w sprzedaży, negocjacjach, wywieraniu wpływu czy reklamie.