Kwestie związane z prawem autorskim często budzą wiele wątpliwości. Mimo szczegółowej ustawy dotyczącej tego tematu przy wielu sprawach konieczna jest indywidualna interpretacja, ponieważ kwestie autorstwa, czy też tego, co podlega ochronie, bywają rozmyte. Co o prawach autorskich powinni wiedzieć przedsiębiorcy i członkowie administracji publicznej? Jak zadbać o doinformowanie pracowników w tym temacie? Zapoznaj się z naszym artykułem i sprawdź szkolenia prawu autorskie oraz kursy prawa autorskiego!
Czym jest utwór?
Czym jest utwór? To podstawowe pojęcie prawa autorskiego, które definiuje, co podlega jego ochronie. Poprzez utwór rozumie się „każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia” (art. 1 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Jest to wytwór umysłu człowieka, który:
- stanowi rezultat pracy człowieka (twórcy),
- jest przejawem działalności twórczej,
- ma indywidualny charakter (jest oryginalny – nikt inny go wcześniej nie stworzył).
Utworem wcale nie musi być jednak dzieło literackie, malarskie czy muzyczne. To każdy wytwór, który zawiera choćby pierwiastek indywidualnej działalności twórczej. Oznacza to, że utworem może być e-mail, SMS, wpis na stronie internetowej (nawet ten najkrótszy), najdrobniejszy projekt, rysunek, zdjęcie oraz film. Utworami nie są jednak niezrealizowane pomysły, a także koncepcje matematyczne, procedury czy odkrycia. Prawo autorskie jest w tym zakresie dość precyzyjne.
Jaką ochronę zapewnia prawo autorskie?
Zgodnie z Ustawą o prawie autorskim z utworami związana jest ochrona praw osobistych i majątkowych.
Autorskie prawa osobiste chronią więź twórcy z utworem. Są niezbywalne i nieograniczone w czasie. Twórca ma prawo w szczególności do:
- autorstwa utworu;
- oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
- nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania – może się domagać, aby utwór nie był skracany, modyfikowany czy poprawiany bez jego zgody;
- decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
- nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Prawo majątkowe dotyczy zaś rozporządzania utworem oraz czerpania z wynagrodzeń za jego wykorzystanie korzyści materialnych. Zgodnie z przepisami tylko autor może, mówiąc potocznie, zarabiać na utworze, ale może też zdecydować się na przeniesienie autorskich praw majątkowych na dowolny podmiot lub udzielić na niego licencji.
Prawo autorskie a przedsiębiorstwa i organy administracji publicznej
Prawo autorskie jest istotne dla przedsiębiorstw i organów administracji publicznej w kilku powodów. Pierwszym jest kwestia utworów stworzonych przez pracowników. Prawa autorskie do tych utworów nie przechodzą automatycznie na pracodawcę – aby mogło się tak stać, konieczne jest umieszczenie odpowiednich klauzul w umowie. Warto pamiętać również o uregulowaniu kwestii praw autorskich do utworów po zakończeniu stosunku pracy!
Dobrze wiedzieć również, co jest zabronione, a co dozwolone (np. w ramach tzw. dozwolonego użytku) w działalności organizacji w zakresie wykorzystania cudzych utworów (np. starych zdjęć w materiałach promocyjnych). Prawo autorskie dotyczy też po części baz danych, które są istotną częścią działalności wielu firm i instytucji. Jak to możliwe? W świetle prawa niektóre bazy danych mogą być jednocześnie utworami – wówczas podlegają ochronie z tytułu prawa autorskiego.
Sankcje związane z łamaniem praw autorskich mogą być dotkliwe, a niewiedza czy ignorancja nie są usprawiedliwieniem do popełniania czynów zabronionych. Dlatego warto dokształcać się z zakresu prawa autorskiego i zadbać o wiedzę pracowników w tym zakresie. Dobrym sposobem na szybkie i kompleksowe pozyskanie najważniejszych informacji są szkolenia, które stanowią ważny element rozwoju całej organizacji.
Szkolenia z prawa autorskiego, kurs własności intelektualnej.
Jak podnosić wiedzę pracowników o prawach autorskich? Sposobem budowy wiedzy dotyczącej praw autorskich mogą być specjalistyczne szkolenia oraz kursy z prawa autorskiego w działalności biznesowej, zwłaszcza w marketingu internetowym oraz social media. Są to obszary, w których najczęściej dochodzi do naruszeń prawa autorskiego, a co za tym idzie generują one największe ryzyko odszkodowawcze z tytułu naruszeń. Kolejnym obszarem, w któym znajomość praw autorskich jest niezwykle ważna są umowy IT, w ramach których dochodzi do wytworzenia kodu i innych utworów, które mogą podlegać prawom osobistym i majątkowym. Cena przeciętnego szkolenia z prawa autorskiego dla biznesu oscyluje od 500 do 1200 zł - jest to zatem niewielka inwestycja biorąc pod uwagę potencjalną wysokość odszkodowania z tytułu naruszenia. Szkolenia z prawa autorskiego dostępne są przede wszystkim w dużych miastach takich jak Wrocław, Poznań, Gdańsk, Lubin, Łódź, Katowice i Warszawa. Coraz więcej firm szkoleniowych decyduje się jednak na organizację szkoleń i kursów z prawa autorskeigo online - w ich przypadku miejsce zamieszkania czy zatrudnienia nie ma znaczenia!
Szkolenia prawo autorskie oraz własności intelektualnej skierowane są do wszystkich osób, dla których znajomość zagadnień prawnych z zakresu prawa autorskiego oraz prawa własności intelektualnej jest konieczna do sprawngo i bezpiecznego wypełniania obowiązków zawodowych. Szkolenia te polecane są zwłaszcza przedstawicielom branży kulturalnej, wydawniczej, audiowizualnej, programistycznej, pracownikom agencji reklamowych, prasy, telewizji oraz przedstawicielom działów marketingu, e-marketingu, social mediów oraz radcom prawnym przedsiębiorstw wykorzystujących na dużą skalę utwory podlegające prawom autorskim. Poruszana podczas szkoleń tematyka pozwala zapoznać się nie tylko z zagadnieniami teoretycznymi, ale również z najnowszym orzecznictwem sądowym i praktyce.
Program szkolenia prawo autorskie i własność intelektualna
Program każdego szkolenia prawo autorskie czy kursu prawa autorskiego i własności intelektualnej różni się zakresem oraz formą zajęć. W trakcie większości szkoleń z praw autorskich omawiane są jednak zagadnienia takie jak:
- podstawy prawa autorskiego: ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych; ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych; art. 23 Kodeksu cywilnego – ochrona dóbr niematerialnych, w tym w szczególności wymienionych w tym przepisie dóbr niematerialnych takich jak wizerunek, tajemnica korespondencji, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska; znaki towarowe i wzory przemysłowe; naśladownictwo i pasożytnictwo intelektualne; krzyżowanie się zakresów ochrony dóbr niematerialnych;
- jakie przejawy działalności podlegają ochronie autorskoprawnej: minimalny poziom twórczości, doktryna kleine Münze, krótkie jednostki słowne, slogany reklamowe, logotypy, utwory oryginalne, opracowania, utwory inspirowane, ochrona doboru, ochrona układu, ochrona zestawienia, utwory współautorskie, utwory połączone, utwory zbiorowe, programy komuterowe, utwory audiowizualne itp.;
- prawa autorskie: autorskie prawa osobiste, autorskie prawa majątkowe, zezwolenie na wykonywanie zależnych praw autorskich;
- sposoby nabywania praw do utworów w prawie autorskim;
- ochrona wizerunku na gruncie prawa autorskiego i ochrona dóbr osobistych;
- prawo autorskie a Internet: jak korzystać z utworów i innych dóbr własności intelektualnej w działalności w Internecie, działania dozwolone i niedozwolone w świetle prawa autorskiego;
- czym są dozwolony użytek utworów oraz dozwolony użytek publiczny utworów;
- zasady i dobre praktyki sporządzania umów w prawie autorskim;
- naruszenia praw autorskich oraz zasady dochodzenia roszczeń związanych z naruszeniem autorskich praw majątkowych, odpowiedzialność cywilna i karna.
