Cło, przepisy i prawo celne: baza szkoleń i kursów!

Przepisy celne i cło – czym są, kogo dotyczą?

Przepisy celne to zbiór regulacji określających możliwość i warunki wwozu lub wywozu określonych dóbr do lub z kraju. Natomiast cło jest daniną wynikającą z polityki celnej państwa lub regionu (np. Unii Europejskiej) – opłatą związaną z importem określonych towarów. Zasila budżet i pełni funkcje regulacyjne, zapobiegając zbyt intensywnemu przywozowi towarów do danego kraju. Przepisy celne określają przede wszystkim:

• taryfy celne (w tym cło),
• zasady dotyczące procedur celnych,
• prawa i obowiązki osób przywożących i wywożących towary,
• uprawnienia i obowiązki organów celnych.

Polska – jako członek Unii Europejskiej – stosuje przepisy zawarte we Wspólnotowym Kodeksie Celnym określającym zasady panujące na terenie całej Wspólnoty. Regulacje dotyczą zarówno przepływu towarów pomiędzy krajami członkowskimi UE, jak i zasady napływu dóbr spoza granic UE. Ponadto w naszym kraju obowiązuje odrębna ustawa z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz.U. nr 68, poz. 622 z późn. zm.) i wiele rozporządzeń dotyczących tej dziedziny.

Przepisy celne dotyczą każdego człowieka, który przekracza granice państwa z jakimkolwiek bagażem lub też np. dokonuje zakupów w zagranicznym sklepie internetowym. W szczególności regulacje te dotykają jednak firm i przedsiębiorców zajmujących się importem lub eksportem.
 

Przepisy celne UE

Jak już wspomniano, kraje członkowskie Unii Europejskiej posługują się wspólną polityką celną. Wspólnotowy Kodeks Celny znosi cło na całym obszarze Wspólnoty, w praktyce zapewniając swobodny przepływ towarów. Obostrzenia dotyczą właściwe tylko prywatnego przewozu dóbr objętych akcyzą – alkoholu i wyrobów tytoniowych. Zdecydowanie upraszcza to obrót różnego rodzaju produktów pomiędzy krajami Unii. Łatwiejszy stał się handel międzynarodowy, a także podróże rekreacyjne. Kodeks ustala także jednolite stawki na produkty sprowadzane do UE spoza jej obszaru.
 

Import do Polski a obowiązujące przepisy celne

Poprzez import towarów rozumiemy ich przywóz z terytorium państwa trzeciego (tj. spoza UE) na terytorium Polski. Nie są wymagane specjalne pozwolenia na import, ale mogą mieć zastosowanie ograniczenia ilościowe przyjmowane przez UE w celu nadzoru przypływu określonych towarów z określonych krajów. Niektóre towary mogą też podlegać kontyngentom taryfowym. W Polsce koncesje i pozwolenia na przywóz wydaje Ministerstwo Gospodarki, które reguluje także kontyngenty. W przypadku określonych produktów nadzór nad importem mogą też sprawować inne ministerstwa. Natomiast nadzór nad transportem lotniczym, morskim i drogowym sprawuje Ministerstwo Transportu.

Dostępna jest oficjalna „lista importowa” określająca towary, na których przywóz wymagane są pozwolenia, a także ich kody i wszelkie obowiązujące ograniczenia (zobacz też szkolenia Intrastat). Lista wskazuje ponadto agencję wydającą odpowiednie pozwolenie. Zakazane jest m.in. importowanie towarów podrobionych lub naruszających prawa autorskie, a także produktów chemicznych, organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) oraz żywych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. Z importem związane są opłaty celne (cło), a także podatkowe (VAT).
 

Zasady naliczania należności celnych

Należności celne (cło) pobierane są przez państwo w związku z przywozem towarów na jego terytorium. Ich wysokość jest zależna od:

• wartości celnej towarów,
• ich klasyfikacji taryfowej,
• pochodzenia towarów.

Wartość celną oblicza się przede wszystkim na podstawie kwoty należnej lub uiszczonej za towar zsumowanej z kosztami jego transportu i kosztami ubezpieczenia. Klasyfikacja taryfowa określona jest w Nomenklaturze Scalonej zawartej w rozporządzeniu w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej. To spis towarów wraz ich opisami i kodami, które należy podać w zgłoszeniu celnym wraz rozszerzeniem według systemu TARIC. Odpowiednie dopasowanie kodu do towaru pozwala na określenie należnej stawki celnej i jest konieczne do prawidłowego obliczenia wysokości cła. Wymaga jednak specjalistycznej wiedzy na temat reguł klasyfikacyjnych, a także cech i właściwości towaru stąd też czynnościami w powyzszym obszarze zajmują się z reguły wyspecjalizowani agenci celni. Ostatnią kluczową informacją dla ustalenia wysokości cła jest zaś pochodzenie towarów – te sprowadzane z niektórych krajów są traktowane preferencyjnie lub też reglamentowane poprzez ograniczenia czy dodatkowe opłaty.