ZFŚS, Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych: szkolenia i kursy!

Czym jest Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych?

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych to fundusz celowy gromadzony przez pracodawcę na oddzielnym koncie bankowym, z którego środki mają być przeznaczone na zapewnienie wsparcia socjalnego pracownikom będącym w potrzebie. Zagadnienia związane z obowiązkiem jego tworzenia jaki sposobem dysponowania środkami i kwestiami organizacyjnymi reguluje przede wszystkim Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. 1994 nr 43 poz. 163). Zgodnie z jej zapisami, obowiązkowo ZFŚS muszą utworzyć:

• wszystkie jednostki budżetowe oraz samorządowe,
• przedsiębiorstwa prywatne, które na dzień 1 stycznia danego roku zatrudniają co najmniej 50 pracowników (przeliczając na pełne etaty).

W przypadku firm, które zatrudniają pracowników na mniej niż 50 pełnych etatów utworzenie ZFŚS jest możliwe, ale nieobowiązkowe.

Warto podkreślić, że przedsiębiorstwa prywatne zatrudniające powyżej 50 pracowników mogą również zrezygnować z prowadzenia Funduszu, jednak musi się to odbyć za zgodą organizacji związkowych działających w organizacji lub – jeśli ich nie ma – z pracownikiem wyznaczonym przez kadrę do reprezentowania jej interesów.
 

Z czego są gromadzone środki w ZFŚS?

Podstawowym źródłem finansowania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych jest odpis, jaki dokonuje pracodawca za każdego pracownika. Podstawowy wynosi 37% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej rocznie. Kwota jest wyliczana w odniesieniu do wartości podawanej przez GUS kolejno za I i II kwartał roku.

Całość składki musi zostać uiszczona do 30 września danego roku, przy czym 75% powinna zostać przekazana do dnia 31 maja tego samego roku.

Warto również wiedzieć, że:

• kwota bazowa wysokości składki do ZFŚS za pracownika może być podwyższona m.in. z uwagi na jego niepełnosprawność, pracę w szczególnych warunkach bądź pracę o szczególnym charakterze, a także emerytów lub rencistów,
• odpis powinien być prowadzony również na pracowników młodocianych – wynosi on odpowiednio 5, 6 i 7% w kolejnych latach nauki,
• możliwe są również dodatkowe, dobrowolne odpisy, np. w postaci składek pracowniczych.

Odpisy są dokonywane w odniesieniu do przeciętnej liczby zatrudnionych w danym roku i koryguje się ją w odniesieniu do faktycznej liczby pracowników na koniec roku.
 

Na co mogą być wydane środki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych?

ZFŚS jest funduszem celowym, a to oznacza, że tworzy się go z konkretnym przeznaczeniem. Jego zarządcą jest pracodawca, na którym spoczywa sporządzenie regulaminu gospodarowania zebranymi środkami. Mogą one zostać przeznaczone na zapewnienie wsparcia socjalnego pracownikom, którzy go akurat potrzebują – z uwagi na trudną sytuację życiową, rodzinną oraz materialną. Chociaż nie ma bardzo precyzyjnej listy celów, na które wykorzystuje się tak zgromadzone pieniądze, do najpopularniejszych należą:

• dofinansowanie wypoczynku pracownika bądź jego dzieci,
• zapomogi z uwagi na zdarzenie losowe, które dotknęło pracownika (np. śmierć bliskiego, choroba, wypadek etc.),
• dofinansowanie w obszarach kulturalnym albo sportowo-rekreacyjnym (np. bilety na eventy kulturalne),
• paczki żywnościowe dla dzieci lub paczki świąteczne,
• dofinansowanie przyzakładowych żłobków oraz przedszkoli.

Należy jednocześnie podkreślić, że środki z ZFŚS nie mogą zostać wykorzystane na:

• dofinansowanie stołówki pracowniczej,
• nabycie środków trwałych,
• prywatną opiekę medyczną bądź szczepienia profilaktyczne dla pracowników,
• premie, nagrody,
• szkolenia pracownicze,
• imprezy integracyjne,
• pokrycie kosztów dojazdu do pracy.

Nie powinno się również rozdysponowywać środków po równo, ani też zgodnie z pozycją w hierarchii firmy – to niezgodne z ustawowym celem, dla którego powstaje ZFŚS. Pomocą mogą być za to objęci nie tylko pracownicy, ale również ich rodziny, jak również emeryci i renciści, którzy byli pracownikami, członkowie rodzin zmarłych pracowników oraz tzw. chałupnicy, czyli wykonawcy pracy nakładczej na rzecz zakładu.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych to ważne, dodatkowe źródło wsparcia dla pracowników, które – jak widać – warto zainwestować z myślą o dobru osób zatrudnionych, jak i budowaniu pozytywnego wizerunku pracodawcy w dużym przedsiębiorstwie.