Stres jest naturalną reakcją fizjologiczną i psychologiczną, która może pozytywnie motywować do działania albo… paraliżować. We współczesnym społeczeństwie stres staje się jednak coraz poważniejszym problemem, ponieważ niekontrolowany niesie za sobą bardzo poważne skutki dla zdrowia i jakości życia. Jednym z kluczowych źródeł stresu jest praca. Co zatem może zrobić kierownictwo firmy, aby umiejętnie zarządzać stresem w miejscu pracy? Jak pomóc pracownikom radzić sobie ze stresem? W jaki sposób szkolenia z radzenia sobie ze stresem oraz kursy zarządzania stresem mogą przyczynić się do tworzenia lepszej atmosfery pracy?
Stres w pracy
Chociaż na szczycie listy najbardziej stresujących zdarzeń stworzonej przez Thomasa Holmesa i Richarda Rahe znajdują się wydarzenia związane z życiem osobistym, takie jak śmierć współmałżonka, rozwód czy ślub, te powiązane ze światem zawodowym niewiele im ustępują. Pamiętając, że w pracy człowiek spędza średnio 30% każdego dnia i jest ona jednym z czynników determinujących jego życie, nowoczesne organizacje dążą do stworzenia efektywnego systemu zarządzania stresem. Chcąc jednak wdrożyć działania zapobiegawcze, trzeba zidentyfikować stresogenne czynniki w środowisku. Mogą to być m.in.:
- niepewna sytuacja finansowa firmy, która wiąże się z zagrożeniem utratą pracy,
- zbyt wysoki poziom wymagań wobec pracownika w stosunku do jego realnych możliwości (np. przeciążenie ilościowe lub jakościowe pracą, krótkie terminy na realizację skomplikowanych zadań etc.),
- niejasne wyznaczanie zadań i określanie zakresu odpowiedzialności za ich realizację,
- brak jasnych kryteriów oceny pracy i informacji zwrotnej dotyczącego jej wyników,
- utrudniony kontakt z przełożonym – np. brak możliwości dopytania o powierzone obowiązki czy zgłoszenia problemów,
- nastawione na rywalizację środowisko pracy,
- konflikty wewnętrzne – zarówno między pracownikami, jak i na linii pracownik-szef,
- agresywny styl zarządzania, nastawiony na groźby i karanie w miejsce pozytywnego wzmacniania potencjału pracowników,
- monotonia pracy, rutyna, brak wyzwań zawodowych,
- zła komunikacja w środowisku pracy, zarówno komunikacja wewnętrzna, jak i niska jakość komunikacji interpersonalnej,
- brak work-life balance, a więc równowagi między życiem zawodowym a osobistym.
Jak firmy mogą minimalizować czynniki stresogenne w miejscu pracy?
Menedżerowie zarządający orgnizacją mają wiele możliwości wpływania na poziom stresu w przedsiębiorstwie. Kluczowe są między innymi:
- przejrzysta komunikacja wewnętrzna, zarówno pozioma i pionowa,
- wdrożenie afiliacyjnego, partnerskiego stylu zarządzania – wzbogaconego o „politykę otwartych drzwi”,
- budowanie więzi między członkami zespołu – tak, aby w miejsce niezdrowej rywalizacji pojawiła się współpraca w zespole,
- regularne pozyskiwanie od pracowników informacji zwrotnej dotyczącej poziomu zadowolenia z pracy i panujących stosunków oraz wdrożenie kultury pozytywnego feedbacku,
- przeszkolenie kadry menedżerskiej w kierunku budowania pozytywnych, partnerskich relacji z pracownikami, rozwiązywania konfliktów i pozytywnego motywowania pracowników, jak również komunikacji NVC (tzw. "porozumienie bez przemocy").
Radzenie sobie ze stresem wymaga jednak również pracy po stronie pracowników, których można wyposażyć w znajomość metod pomagających radzić sobie z presją i negatywnymi emocjami. Służyć temu mogą odpowiednie szkolenia dla pracowników firm.
Szkolenie radzenie sobie ze stresem
Trening radzenia sobie ze stresem obejmuje szkolenia oraz kursy radzenia sobie ze stresem. Jakie zagadnienia omawiane są w trakcie zajęć?
- stres i źródła stresu, rodzaje stresu,
- rozpoznawanie objawów stresu, typy reakcji na stres,
- emocje: czym są, skąd się biorą, co nam dają, jak je regulować i panować nad emocjami,
- odporność psychiczna: czym jest, skąd się bierze, jak ją wzmacniać,
- trening przekonań: automatyczne myśli, przekonania, schematy myślowe,
- techniki radzenia sobie ze stresem: panowanie nad oddechem i emocjami, kontrola myśli, ćwiczenia szkoleniowe,
- metody redukcji stresu: trening relaksacyjny, ćwiczenia antystresowe indywidualne i grupowe,
- wpływ snu i odpoczynku, sportu i muzyki na poziom stresu,
- komunikacja bez stresu, emocji i agresji, reagowanie na krytykę,
- sposoby zwalczania stresu w miejscu pracy oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu,
- techniki i metody rozładowywania napięcia i rozwiązywania konfliktów.
Szkolenie z radzenia sobie ze stresem pozwala zatem zapoznać się z technikami pozwalającymi panować i ograniczać poziom stresu w życiu zawodowym, nauczyć się go rozpoznawać i reagować na niego w sposób adekwatny do sytuacji. Występują one pod nazwami, takimi jak: warsztat antystresowy, trening radzenia sobie ze stresem, trening odporności psychicznej czy trening radzenia sobie z silnymi emocjami.
Szkolenia z zarządzania stresem w miejscu pracy
Osobną kategorię stanowią zajęcia dedykowane pracodawcom i menedżerom zainteresowanym stworzeniem środowiska pracy, które będzie minimalizowało poziom stresu, jako czynnika negatywnie wpływającego nie tylko na atmosferę pracy, ale również produktywność pracowników.
- Dobra strategia wellbeing może znacząco wpływać na jakość espółpracy oraz efektywność całej organizacji.
- Zarządzanie stresem, a właściwie tworzenie środowiska pracy sprzyjającego eliminowaniu stresogenów to ważna część teorii zarządzania w biznesie.
- Menedżerowie, którzy rozumieją negatywny wpływ zjawiska na efektywność pracowników i przedsiębiorstwa coraz częściej zainteresowani są zrozumieniem jego źródeł i minimalizacji.
Wysoko zmotywowany, zaangażowany i efektywny zespół może wypracować dużo wyższe wyniki w codziennej pracy. W budowaniu środowiska sprzyjającego minimalizacji stresu pomóc mogą profesjonalne kursy zarządzania stresem.
Listę kursów online oraz szkoleń stacjonarnych poświęconych tematyce radzenia sobie ze stresem i budowania środowiska pracy wolnego od niepotrzebnego stresu znajdą Państwo na górze strony.
Różne formy rozwoju umiejętności radzenia sobie ze stresem
Programy rozwojowe uczące radzenia sobie ze stresem to ważny aspekt wsparcia dla zdrowia psychicznego, który organizacje różnego typu mogą oferować swoim członkom lub pracownikom. Mogą one przyjmować różne formy, w zależności od potrzeb danej grupy. Poniżej znajduje się kilka przykładów, jak mogą wyglądać takie programy.
-
Warsztaty: warsztaty są formą edukacji grupowej, w której uczestnicy mogą nauczyć się konkretnych technik i strategii radzenia sobie ze stresem. Warsztaty mogą obejmować różne techniki, takie jak medytacja, techniki oddechowe, jak i inne techniki relaksacyjne. Mogą one również obejmować elementy treningu umiejętności interpersonalnych, takie jak asertywność czy zarządzanie konfliktami, które mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem interpersonalnym.
-
Kursy online: kursy online są formą edukacji, która pozwala uczestnikom na naukę na własne tempo. Mogą one obejmować wideolekcje, quizy, ćwiczenia, materiały do czytania, a także interakcję z innymi uczestnikami i instruktorem za pośrednictwem forów dyskusyjnych lub czatów.
-
Szkolenia: szkolenia są formą edukacji, która jest zazwyczaj bardziej strukturalna i formalna niż warsztaty. Mogą one obejmować treningi umiejętności, takie jak zarządzanie czasem, radzenie sobie z presją, czy techniki relaksacyjne. Szkolenia mogą również obejmować edukację na temat psychologii stresu, w tym na temat tego, jak stres wpływa na ciało i umysł, oraz jak można skutecznie sobie z nim radzić.
-
Coaching lub mentoring: w ramach programów rozwojowych często oferuje się sesje coachingowe lub mentoringowe, które zapewniają indywidualne wsparcie. Coach lub mentor może pomóc uczestnikom w identyfikacji źródeł stresu w ich życiu, a także w opracowaniu i wdrożeniu strategii radzenia sobie ze stresem.
-
Grupy wsparcia: grupy wsparcia to spotkania, na których uczestnicy mogą dzielić się swoimi doświadczeniami ze stresem i sposobami radzenia sobie z nim. To jest miejsce, gdzie uczestnicy mogą poczuć, że nie są sami w swoich doświadczeniach, a także mogą nauczyć się od siebie nawzajem.
-
Treningi mindfulness: mindfulness, czyli uważność, to technika, która pomaga ludziom skupić się na teraźniejszości, zamiast przejmować się przeszłością lub przyszłością. Treningi mindfulness mogą pomóc uczestnikom nauczyć się, jak być bardziej uważnymi na swoje myśli i uczucia, co może pomóc w radzeniu sobie ze stresem.
-
Programy fitness i wellness: aktywność fizyczna i zdrowe odżywianie są kluczowymi elementami zdrowego stylu życia, który może pomóc w radzeniu sobie ze stresem. Programy fitness i wellness mogą oferować treningi, zajęcia z jogi, plany żywieniowe i inne usługi, które pomagają uczestnikom utrzymać zdrowy styl życia.
Każda z tych form może być dostosowana do konkretnych potrzeb grupy, dla której jest przeznaczona, i może obejmować różne strategie i techniki radzenia sobie ze stresem. Ważne jest, aby pamiętać, że nie ma jednego "najlepszego" sposobu radzenia sobie ze stresem - różne strategie będą działać dla różnych osób, a skuteczne programy rozwojowe powinny oferować różne opcje, które spełniają różnorodne potrzeby uczestników.
